Walk and See: Trektocht Alpe Adria Trail 2022: van Tribil Superieure naar Cividale del Friuli

Maandag 25 juli, wandeldag 5

van Tribil superieure (635m) naar Cividale del Friuli (126m)
hoogste punt Monte San Giovanni (705m)
10 uur inclusief pauzes, ± 23,5 km,
± 616 m klimmen en ± 1120 m dalen

temperatuur 's middags boven de 35 graden

Hoofd versus benen

Voortslepen

Eerder deze week zocht ik naar een woord dat mijn voortgang tijdens het wandelen beter beschrijft dan het woord voortsloffen. Met voortslepen kom ik dichter bij de ervaring van vandaag. Wat een dag, wat een warmte. Hij is voorbij, maar wat ging dat langzaam. Vanochtend vertrok ik gelijk met enkele andere wandelaars uit Tribil Superieure. Die verloor ik daarna binnen enkele minuten uit het oog. Voor de duidelijkheid; ze liepen met hun kleine rugzakken bij mij vandaan. Maar vreemd genoeg, iedere keer als ik dacht helemaal alleen als laatste van de caravaan achteraan te strompelen haalden ze mij opnieuw in. Sommigen tot twee keer toe. Ze zullen toch zeker niet verdekt in het hete struikgewas op mij gewacht hebben. Ook medelijden lijkt mij vergezocht. Verkeerd lopen kan een keer een verklaring vormen, maar niet twee keer. Ik ben bang dat ze veel meer interessante bezienswaardigheden aan de binnenkant hebben bekeken dan ik.

Monte San Giovanni

In Tribil Superieure hebben ze een metalen wandelaar als drager van de routeborden. Mijn medewandelaars snellen er zonder opkijken aan voorbij. Ik vind hem mooi genoeg om te fotograferen. Dat verklaart ook meteen mijn achterstand besef ik nu. Hij lijkt wel wat op mij, komt ook weinig vooruit met die rugzak.

Langzaam daalt het pad in de luwte van bomen af naar het dorp Gniovizza. Met enig speurwerk en heen en weer lopen vind ik het vervolg uit dit gehucht over een smal pad ingeklemd tussen schrikdraad.

Gniovizza

Over afwisselend bospaden en kleine, geel verdroogde bergweides gaat het verder naar de beklimming van de Monte San Giovanni. Schapen liggen nu al in de schaduw een beetje voor apegapen in het gras voor zich uit te staren. Het is nog niet eens halfnegen. Die gaan het zwaar krijgen vandaag. Een schaap kijkt in mijn richting en denkt hetzelfde.

indruk van de omgeving tussen Tribil Superieure en Monte San Giovanni

Na deze aanmoedigende blik neem ik twintig minuten later mijn eerste rust. Een Duits echtpaar passeert mij blijmoedig met een steevaste tred. Maar vandaag is alles blijkbaar schijn. Wanneer ik de klim naar de top van de Monte Giovanni (702m) afrond in mijn eigen tempo en geniet van het weidse uitzicht sluiten dit echtpaar en twee wandelaars uit Tribil zich weer aan. Op het pad heb ik toch echt geen tegels gezien waar ze onder zaten. Zouden lichtgewichtwandelaars bij tijd en wijle ook rusten?

Ze nemen net als ik de tijd om het oude kerkje te bekijken en rustig de omgeving op te nemen. Mooi om over de lage beboste bergen te kijken, het groen hier en daar onderbroken door een cluster huizen. Er gaat rust en stilte vanuit. Een soort terug in de tijd. Net als de tekenen van Mariadevotie. In het drukke bebouwde Nederland zal je dat niet snel tegenkomen.

Castelmonte

Tussen Monte San Giovanni en Castelmonte liggen acht kilometers. Veel kan ik mij er niet meer van herinneren. Aantekeningen heb ik niet gemaakt. Slechts drie foto's geven een gemankeerde impressie. Een foto geeft een indruk van de bospaden tussen de verschillend kleine akkers en weides.

De tweede foto toont een moment van rust waarbij ik mij als een schaap te ruste heb gelegd en redelijk schaapachtig mijn wandelknopen tel.

De derde foto geeft het volgende doel: Castelmonte. Monte geeft al aan dat het op een berg ligt. Boven op de berg ligt niet een kasteel maar een grote abdij, waar de aanbidding van Maria een belangrijke plaats inneemt lees ik. Wat ik mij wel kan herinneren was de klim. Na aanvankelijk een flink verlies van hoogte mag er de laatste twee kilometer geklommen worden van 380 naar 618 meter.

Castelmonte

Als ik boven ben zie ik wel de ingang van het klooster, maar ben ik meer geïnteresseerd in het restaurant waar mijn routebeschrijving over rept. Ik daal daarom af naar een grote parkeerplaats waar dit mirakel op mij wacht. De enorme parkeerplaats is opvallend rustig: 1 auto. Onraad gevolgd door teleurstelling, geen wonderen op maandag. Het restaurant en de bar zijn potdicht. Weg alle cola en bier-fantasieën. Achteraf had ik beter het klooster kunnen binnenlopen. Met mijn rugzak had ik de indruk van een boetedoening kunnen opwekken. Je weet nooit wat je meemaakt in een klooster. Toch zijn er ook pluspunten voor dit klooster te noteren. Bij de lege parkeerplaats staat een even leeg en dus nog keurig schoon toiletgebouw met heerlijk koud water. Gauw een halve liter naar binnen zwelgen en de waterzak verversen. De hand van een wandelaar is snel gevuld. Heerlijk.

Martelgang

Lang en heet is de grindweg tussen Castelmonte en het dorp Purgessimo. Zoekend naar een afkorting loop ik vergeefs 500 honderd meter extra. Foto's vergeet ik te maken. Er valt ook weinig te zien op deze langzaam dalende grindweg tussen bomen. Of het moet de Nederlandse vrouw, zijn die tijdelijk met een oudere Duitse wandelaar optrekt. Dit is al de derde keer vandaag dat ik ze ontmoet. Dit keer geen poging tot een gesprek. Een groet en ze zijn mij alweer voorbij.

Thuis heb ik bedacht om af te wijken van de officiële AAT-indeling en niet door te lopen naar Cividale del Friuli, maar in het dorp Purgessimo, 4 km eerder te stoppen. Ik weet dat al, maar de inwoners van Purgessimo nog niet. Bij het zien van een menselijke beweging snel ik daar meteen op af en spreek de man van middelbare leeftijd aan. "Do you speak English?" Schouderophalen. "Sprechen Sie Deutsch?" Verontschuldigende blik. "Parler vous français?" "Un peu". Nu wordt het voor mij ook moeilijker "Je cherche une B&B? Daarna vertaal ik de Italiaanse armgebaren in het Frans. "Premier a gauche, jusque STOP, la a droite, passer le pont et apres encore gauche". "Merci, Grazie". In mijn ooghoek zie ik ook een bord met een pijl naar een bar, maar vind dit keer dat het zoeken naar een overnachtingsplaats en het sparen van de afnemende krachten voorgaan.

Tot aan 'STOP', een voorrangskruising met stopverplichting, gaat het goed. Afgeleid door AAT-markeringen verwissel ik in de duidelijke routebeschrijving echter rechts voor rechtdoor. Dat besef ik zevenhonderd meter verder als ik wel langs de rivier loop, maar de beschreven brug niet tegenkom. Teruglopen en verder zoeken naar die zogenaamde B&B zal bijna net zoveel moeite kosten als doorlopen naar Cividale. Dan maar doorstrompelen naar het officiële AAT-eindpunt van deze etappe.

Cividale del Friuli

Mijn benen verzetten zich heftig tegen deze beslissing, maar volgen uiteindelijk met veel rusten en over mijn stokken hangen toch mijn eigenwijze hoofd. Tenslotte is het ook het hoofd dat vlak voor het oude centrum in een bio-winkel die halve liter gekoelde biologische sinaasappelsap ziet staan. Buiten zittend tegen de gevel is die fles snel leeg en kan meteen in de bio-recycling.

Als ik even later op aanwijzing van de bio-winkel bij een B&B naar binnenloop ben ik te snel. Ze zitten vol. Tot mijn verbazing meldt zich tegelijkertijd het Duitse echtpaar, dat mij uren geleden zo monter passeerde. Ze zien er nog steeds goed uit, hoewel nu ook aan hun gezichten te zien is dat ze in de warmte hebben gewandeld. Die moeten onderweg toch echt hele culturele dingen hebben gedaan terwijl ik voortkroop.

Palazzo de Nordis aan het Piazza Duomo om 9 uur 's avonds

Snel door naar de Informacittà, het toeristeninformatiepunt aan het Domplein, Piazza Duomo. Dat heb ik pas later opgezocht. Ze sluiten om zes uur zei de man van de B&B. Als een speer, voor zover dat met een rugzak gaat, over de Duivelsbrug naar de kerk. Net voor sluitingstijd kom ik binnen in het Palazzo de Nordis waar ze zitten. Ze doen geen reserveringen. Begrijpelijk als je naar huis wilt. Ik krijg een overzicht van alle B&Bs en hotels in de omgeving. Met de vraag welk hotel het dichtstbij is wordt de keuze flink teruggebracht: hotel Locanda al Pomo d' Oro. Als ik die tegen halfzeven bel heb ik geluk, een aardige stem zegt mij een dubbele kamer voor de prijs van een enkele toe.

Hoewel voorzien van de Italiaans-Engelse uitleg van de te volgen route laat ik mij door Google maps rechtstreeks naar Piazza San Giovanni leiden en meld ik me bij de receptie bij de aardige stem. Na mijn schorre openingsgestamel krijg ik van de jongedame eerst een glas koud water en daarna een kamer. Een luxe kamer met douche en airco.

Piazza Foro Giulio Cesare

De airco in de kamer staat op 25 graden. Dat lijkt niet koel totdat je naar buiten gaat voor het zoeken van een restaurant. Na wat omzwervingen door de aantrekkelijke oude binnenstad stap ik op weer een ander plein, Piazza Foro Giulio Cesare, een klein restaurant binnen. Ik ga maar binnen zitten, dat voelt een fractie koeler aan dan op het terras. Met een plaatjesmenu ben ik er snel uit. Het wordt iets lichtverteerbaars met groente en zwaar vergezeld van vocht, anderhalve liter koud bier. Normaal doe ik daar een maand over, nu een half uur, oké drie kwartier. Mijn benen hebben het overgenomen van mijn hoofd. Aanvullen die tekorten.

Na de maaltijd in Cividale komen mijn camera en ik weer meer tot leven. Wanneer ik om kwart voor negen op de Piazza Duomo een gelateria ontwaar stop ik. Eerst een bakje met twee bolletjes citroenijs. In mijn beste Italiaans bestel ik duo bollo citrone. Dat klinkt wel lekker en blijkt effectief, maar ik lees nu bij het schrijven van dit verslag op Google translate dat due palline di gelato een minder hoekige poging zou zijn geweest. Het ijs smaakt er niet minder om. Zittend tegen de sokkel van een hoge zuil zie ik op een grote digitale thermometer dat het nog steeds 30 graden is. Een prima afsluiting van een zware dag. Tijdens de route terug naar het hotel heb ik weer meer oog voor de omgeving van pleinen, standbeelden, dure winkels en terrassen. Een mooi oud centrum in de rust van een warme zomeravond. Prachtig, zeker de moeite waard.

de Dom met er voor het standbeeld van Julius Cesar

hoeden van 150-200 euro

gezellige terrassen op het Piazza Paolo Diacono

Mijn hoofd volgt mijn benen, die willen rusten in mijn airco-kamer. Op mijn kamer werk ik de aantekeningen bij en kijk terug op vandaag. Gisteren kreeg ik in Tribil Superieure van een voormalige bewoner van het dorp nog de verzekering dat de route naar Cividale voornamelijk vlak zou zijn. Wellicht was dat zo in zijn jeugd toen hij hier nog woonde of is dat per auto. Vooral de klim naar het klooster en de lange grindweg naar Purgessimo in de brandende zon vernietigden mijn geloof in bovennatuurlijke machten. Morgen gelukkig een korte etappe van 14 km. Eerst maar een blaar doorprikken en vroeg slapen.