Trektocht Alpe Adria Trail 2022: van Tolmin naar Tribil di Sopra

 Zondag 24 juli, wandeldag 4

van Tolmin (200m) naar Tribil di Sopra (635m)
hoogste punt Kolovrat (1103m)
10 uur inclusief aanloop, pauzes, museumbezoek, ± 20 + 1km, 
± 1308 m klimmen en ± 880 m dalen
temperatuur 's middags rond de 34 graden, gelukkig een beetje wind

overdekte loopgraaf bij Kolovrat

Frontwandeling

Mee-eten

Ben ik weer mijn fototoestel vergeten. Dat gebeurt mij teveel. Nu loop ik om acht uur 's avonds door Tribil Superieure en vraag mij af hoe je een foto maakt van een krimp-dorp? Er is niets te zien en te horen. Zijn er wel mensen of zitten ze in de koelte achter de luiken? Maar van een aantal huizen is zo al te zien dat er niemand is. De enige mensen die ik tref zijn vier wandelaars op het terras van de hostel La Finestra. Twee daarvan had ik vandaag eerder ontmoet, waaronder een Nederlandse die dit jaar met bagagevervoer van Bovec in Noord-Slovenië naar Cividale del Friuli in Noordoost-Italië loopt. Morgen is haar laatste dag.

foto van internet

Zelf heb ik rond vijven bij aankomst in Tribil Superieure aan de enige inwoner die zich buiten waagt gevraagd waar je kunt overnachten. Hij wees naar de overkant van de straat naar een bar; Alla Rosa dei Venti. De oude dame die even later in de barruimte verschijnt reageert positief op mijn vraag of er een kamer vrij is. Omdat ik zonder reserveringen rondwandel betekent dat voor mij snel toeslaan. En daarom zit ik in het eerste de beste en bij nader inzien enige hotel in Tribil Superieure en niet in het hostel. Misschien heeft de oude dame dat ook gedacht, snel toeslaan. Om negen uur 's avonds ben ik nog steeds de enige gast. Waarschijnlijker is dat het haar niet uit maakt. Het echtpaar is meer dan gepensioneerd. Het hotel straalt met vele foto's en vaantjes van regionale 'Schützenvereine' traditie en 'Vergangenheit' uit.

Je komt er geen ledlamp tegen en de badkamer wordt nog ouderwets gedeeld met de andere kamers van de gang. Hij is dus voor mij alleen. Maar na 21 kilometer wandelen in de hitte met ruim 1300 meter klimmen en bijna 900 meter dalen is ook een gedateerde douche een onvervangbare luxe. Ook al kun je niet te lang douchen, na vijf minuten stroomt de douchebak over door de trage afvoer.

Ik mag ook mee-eten. In dit geval letterlijk. Ze kookt voor de familie, voor haarzelf en haar man, en nu ook voor mij hetzelfde menu. Iets met meloen zegt ze. Prima, ik eet graag mee.

Maar om zeven uur wreekt zich mijn beperkte kennis van de Italiaanse eetcultuur. Het is spaghetti geworden met een klein beetje saus en voldoende geraspte Parmezaanse kaas. Omdat ik alle koolhydraten nodig heb voor morgen eet ik keurig met enig doorzettingsvermogen mijn bordje leeg, versoepeld met twee Beierse flesjes Hofbräuhaus Helles Bier.

Nauwelijks bijgekomen van deze prestatie serveert de oude dame een omvangrijke schaal met dikke plakken rookvlees in olijfolie opgefleurd met gekookte stukken paprika en schijven citroen. Als uitsmijter een bord met zes stukken meloen. Dit gaat mijn koolhydratenbenadering te boven, maar beide schalen zien er erg aanlokkelijk uit. De meloen is heerlijk verfrissend en helpt het vochttekort bestrijden. Halverwege de vleesschotel moet ik mij echter neerleggen bij de beperkingen van mijn omvang. Nog meer zal schade aanrichten. Volgens mij komt God niet uit Frankrijk maar uit Italië.

Tolmin op zondagochtend

Van alle deze verwennerij aan het eind van de dag weet ik 's morgens nog niets als ik om halfzes opsta. De tent is na het beetje regen van vannacht alweer bijna droog. Tijdens het afbreken van de tent maak ik thee klaar en eet met tussenpozen de drie van gisterenavond overgebleven stukken pizza op. Niet direct een voor de hand liggend ontbijt, maar het scheelt weer werk, smaakt toch wel lekker en is voedzaam. Wie biedt meer?

Om halfzeven begin ik aan de terugweg van de camping naar het toeristenbureau waar officieel de volgende etappe begint bij de drie AAT-routeborden. Het vertrek door de stille straten van Tolmin is niet adembenemend. Maar deze zondagochtend laat tussen zeven uur en halfacht andere taferelen zien dan op een normale dag. Wat te denken van een mannelijk creatuur met lang haar in een zwart heavy metal shirt dat op dit tijdstip toch een soort bigburger heeft weten te bemachtigen en die samen met zijn hond fijnbesnaard consumeert. De hond eet van de grond.

Even verder een grote groep heavy metal mensen die keurig zittend op de parkeerplaats van een soort Aldi op een bus wacht. Een heel normale bezigheid alleen ziet het er net iets anders uit. Of ben ik te beperkt in mijn kennis van de heavy metal scene en vertroebelt mijn eigen vooringenomenheid het beeld. Toch maar een foto voor thuis.

Waar ik geen foto van neem is de jongedame die anderhalve kilometer verder zich naakt in de Soča staat te wassen. Ook geen vervelend gezicht.

Omhoog naar het Kolovrat Open Air Museum

Na een eerste rust bij de Danielskerk bij het dorp Volce wordt het ernst. Deze dag heb ik vooraf in mijn planning gekwalificeerd als zwaar. Dat begint nu met de serieuze klim naar het Open Air Museum Kolovrat. Het aantal adempauze stijgt met de hoogte van de omgeving. Is dit wel leuk en verstandig met zo'n zware rugzak? Niemand geeft antwoord. Doorlopen maar. Er is op dit tijdstip op zondag ook helemaal niemand op de eindeloze slagen door het bos omhoog.

Kerkhof bij de Danielskerk met op de achtergrond de bergen waar ik omhoog mag

Tegen halftwaalf bereik ik het museum met de loopgraven en de vuur-en waarnemingsposities waar in de Eerste Wereldoorlog de Italiaanse waarnemers en stukken geschut stonden. Maar eerst een shot cola. Onderweg omhoog heb ik hier voorzichtig op gehoopt. Voorzichtig, omdat er geen garantie is voor een 'drankbron'. Een mentale afknapper kunnen we niet gebruiken. Deze gedachten en verlangens zijn klein bier vergeleken bij de historie van deze plek. Bij de 'drank- en informatiecontainer' ontmoet ik ook enkele medewandelaars waaronder de eerder genoemde Nederlandse. Ze moeten veel langer in het museum gebleven zijn of onderweg gerust hebben want uren later halen zij mij pas weer in. Vreemd want zo snel kwam ik deze middag niet meer vooruit. 

De jonge vrouw in de informatiecontainer is zeer vriendelijk. Ze geeft een goede uitleg van de voornaamste gebeurtenissen hier aan het Isonzofront. Het Isonzofront (Isonzo is de Italiaanse naam voor de rivier de Soča) was tijdens de Eerste Wereldoorlog een front tussen Oostenrijk-Hongarije en Italië, rond Kobarid in het noordwesten van Slovenië. Daarnaast lees ik op verschillende websites over dit museum: A cross-border museum with an amazing view of the Soča Valley, preserves the memory of the third defence line of the Italian Army during the Isonzo Front.

De Italianen voerden zonder al te veel succes elf aanvallen uit om de Soča te overschrijden en de daarachter liggende Oostenrijks-Hongaarse linies te doorbreken. De twaalfde aanval kwam van de Oostenrijks-Hongaarse zijde, met flinke steun van de Duitsers. Zowel qua planning als uitvoering domineerden de Duitsers de operatie. Daarbij werd de vijand verrast door infiltraties met zogenaamde Sturmtruppen. Zonder dat de Italianen dat in de achterste derde verdedigingslijn merkten braken de Duitsers en Oostenrijkers door de voorste linies en stoten zij 25 km in westelijke richting door. 

Uit de uitleg ter plekke begrijp ik dat de Italianen hier bij Kolovrat in 1917 ook niet rekenden op de Oostenrijks-Germaanse uitbraak toen die deze verdedigingslijn in de diepte bereikte. Allen kwamen om het leven zegt mijn informante. Aan de Italiaanse kant van de grens vlak bij Refugio Solaire staat een gedenkteken voor alle Italianen die verrast werden en het leven lieten.

Meer dan 300.000 Oostenrijks-Hongaarse en Italiaanse soldaten sneuvelden aan het Isonzofront. Op een pagina van Wikipedia over het Isonzofront lees ik: Bij het front vond het zogenoemde "Wunder von Karfreit" plaats. Karfreit is de Duitse naam voor het Sloveense Kobarid. Dit "wonder van Kobarid" slaat op het gebruik van gifgas dat de Oostenrijkers in oktober 1917 de overwinning op de Italianen liet behalen. De benaming van dit gevecht zal aan Italiaanse kant minder glorieus klinken, schat ik in. Zie voor meer informatie de website firstworldwar.com 

Verder langs het front

Bij de vlakbijgelegen berghut Refugio Solaire is het erg druk en beperk ik me tot ein kleines Bier, Italiaans voor een klein bier. Engels verstaan ze hier niet goed. Als ik mijn route voortzet door de bossen in zuidelijke richting passeer ik de bergdorpjes en gehuchtjes Clabuzzaro, San Volfango en Rucchin. De sfeer in deze streek met duidelijk lagere bergen is echt anders dan in Slovenië. De Soča-vallei in Slovenië maakte een levendige indruk. Hier loop ik in alle rust en stilte, stilte van een krimpende grensregio.

straatje in stil Clabuzzaro

In Clabuzzaro moet ik op zoek naar een inwoner voor uitleg van het vervolg van de AAT-route. De volgende kilometers kom ik op de bospaden niemand meer tegen. Niemand ziet later in de middag dat ik bij de beklimming van 912 meter hoge Monte Cum regelmatig in de warmte voorovergebogen over mijn stokken sta uit te hijgen voordat de volgende twintig meter stijging wordt ingezet.

bovenop Monte Cum

De route loopt hier niet voor niets. Hoewel ik nu onder de bomen loop moet het hier in 1915-1917 open terrein zijn geweest met grote waarnemings- en schootsvelden. Met enige regelmaat passeer ik restanten van versterkte posities en zo nu en dan herdenkingstekens voor de gevallenen. Het front hier heeft bij ons maar weinig bekendheid. De dodenaantallen en de massabegraafplaatsen in België en Noord-Frankrijk staan meer op ons netvlies. Door een wandeling als deze zie je ook de trieste resultaten van WO-1 aan andere fronten.

Italiaans monument voor de gevallenen bij San Volfango

De dagberichten zijn aaneengeregen in een totaalverslag:

Verslag van de Alpe-Adria-Trail 2022

Hieronder de verslagen van voorgaande jaren:

Verslag van de Alpe-Adria-Trail 2020 

(van de Grossglockner naar Döbriach)

Verslag van de Alpe-Adria-Trail 2021 

(van Döbriach naar Bovec Slovenie)

Mijn ervaringen en tips zijn beschreven in een aparte review