Welkom


Welkom op mijn trektochten- en wandelweblog. Na maanden van trainingswandeltochten maak ik eenmaal per jaar een trektocht. Meestal in de bergen. Het verslag daarvan zet ik op dit weblog. In 2011 heb ik er voor gekozen ook de dagwandelingen in aparte blogberichten te publiceren. Tegelijkertijd rijg ik die berichten op een afzonderlijke pagina aaneen tot een compleet verhaal. (Zie de rechter kolom). Mijn bedoelingen met deze verhalen staan te lezen in 'Over mij', hieronder in de linker kolom. Veel lees- en kijkplezier.
Groet Frans

zaterdag 11 februari 2012

Winter wonder waterlinie, Jutphaas - Culemborg

Winter wonder waterlinie 

Vrijdag 10 februari 2012

 Plofsluis
Volgens de winterdienstregeling die ik de avond tevoren op de website van de NS bekeken had, zou er om 09.15 een stoptrein naar Utrecht vertrekken. Vanochtend moest ik Frank al om 09.00 vanaf mijn station bellen dat de winterdienstregeling wel werkte maar dat mijn trein kapot was. Ik kom met de bus naar jouw station. Het gaat wat langer duren’;"
'Plofsluis'
Om 11.00 stonden we toch nog in een schitterende zon bij -5 graden vlak bij de Noorder-begraafplaats in Jutphaas. Vandaar waren we binnen no time bij de 'plofsluis' waar we met betraande ogen, van de kou, konden zien hoe men in de jaren voor de Tweede Wereldoorlog het Amsterdam-Rijnkanaal dacht af te sluiten. Een kanaal dat toen meer dan de helft smaller was dan nu. 
Al in de tweede helft van de vorige eeuw heeft men een veel breder kanaal gewoon langs de sluis heen gegraven. De huidige schepen zouden trouwens in onbeladen toestand niet eens meer onder die plofsluis door kunnen varen. Hoe enorm lang die binnenvaartschepen zijn is even later goed in te schatten tegen de achtergrond van de huizenrand van Houten. Vanuit het lager gelegen poldergebied lijken ze op het kanaal verhoogd voorbij te schuiven.
Schalkwijkse Wetering
Het echte winterlandschap komt pas prachtig in beeld in het weidegebied De Knoest. Aan het einde van de Knoesterweg testen we het ijs op de Schalkwijkse wetering. Geen enkel probleem. De sneeuw is daar door enthousiastelingen weggeschoven en daarom kunnen we zien dat het ongeveer twintig centimeter dik is. In ieder geval dik genoeg voor een staande receptie met hete thee. 
Schalkwijkse Wetering later op de dag
Even verder ligt de sneeuw nog nauwelijks betreden op het ijs. Ondanks het kraken moet het voldoende dik zijn na al de nachten met strenge en matige vorst, weet ik zeker, denk ik.
    
De Schalkwijkse wetering en omliggende weilanden zien er vanaf het ijs schitterend uit. Hier en daar zien de weides niet wit maar zwart gestippeld van de honderden en misschien wel duizenden ganzen. Iedere keer weer een schitterend gezicht als zo’n ganzen gemeenschap en masse onder veel kabaal opstijgt.
Ook de hazen durven over het ijs, maar dan wel achter elkaar
bruggetje over het inundatiekanaal
Werken en forten
In de winterse zon slaan we halverwege de wetering af in zuidelijke richting langs het inundatiekanaal waar even later het 'Werk aan de Waalse Wetering' opduikt. Wat je van hieruit natuurlijk niet achter die hoge wal kunt zien zijn de kazematten die er in schuil gaan.
Werk aan de Waalse Wetering
Dat kan je weer wel zien bij het 'Werk aan de Korte Uitweg', dat deel uitmaakt van de 'Stelling van Honswijk’. Bij het gelijknamige Fort kom je via een gedekte weg achter de verdedigingswal die ruim een kilometer lang tussen beide versterkte fortificatiën is aangelegd.
Ook wij blijven keurig in dekking lopen maar dat had meer met de wind en de chill factor te maken. 
Werk aan de Korte Uitweg
Langs de Lek
Bij Fort Honswijk proberen we in de kou nog te ontdekken hoe het water in het inundatiekanaal komt. We weten het niet en voegen er daarom zelf maar wat water aan toe om daarna het vochtverlies weer te compenseren met hete thee.
Voetveer bij Fort Honswijk met Everdingen aan de andere kant van de Lek
Bij onze voortgang langs de Lek valt op dat grote schotsen ijs afhangen van de oevers die tussen de kribben droog liggen. Geen schip komt voorbij. De besneeuwde uiterwaarden zien er schitterend uit in het blauwe winterlicht. Ook hier rusten hele kolonies ganzen. De massaliteit is indrukwekkend maar ik kan mij voorstellen dat boeren niet altijd vrolijk worden van die aanwezigheid. Ik heb ooit gelezen dat vijf ganzen evenveel vreten als een koe.
Uiterwaarde ten noorden van Culemborg
Na een rustig vervolg over de Lekdijk, die met deze vriestemperaturen niet geteisterd wordt door motorrijders, bereiken wij het veer Schalkwijk-Culemborg. Culemborg is nog slechts honderd meter verwijderd en aan de overkant lonkt een restaurant.
Hier komt onze wandeling echter abrupt ten einde. Voor ons blijft het slechts Schalkwijk. Vanwege ijsgang zijn gisteren diverse sluizen open gezet en is de waterspiegel ondertussen meer dan twee meter lager dan normaal. Zo laag zelfs dat het veer niet meer kan aanlanden. Het verklaart ook waarom wij onderweg zoveel van de strandjes tussen de kribben konden zien.
Kort denken we nog dat het stremmingsbord een grapje is maar de ontkenningsfase duurt niet lang.  Laagwatertoeristen leggen ons snel en zeer informatief uit dat we het gisteren al in de krant hadden kunnen lezen. Uiterlijk en analytisch onaangedaan bekijken we de situatie. Ineens herinneren we ons dat we de hele weg nog geen enkele bushalte hebben gezien. 
Een overtocht via de nabije spoorbrug zal technisch wel mogelijk zijn maar vraagt waarschijnlijk om moeilijkheden. Een lange terugwandeling is een optie die opdoemt. We vergeten niet deze feiten en conclusies te delen met het laagwaterechtpaar. Deze laten zich daarna van een medemenselijke kant zien en bieden aan ons terug te brengen naar Nieuwegein zodat we met de sneltram naar Utrecht CS kunnen. Als we een half uur later afgezet worden maken wij onze dankbaarheid bekend en beamen direct dat zij voor vandaag wel weer hun goede daad hebben gedaan.

De dagberichten staan in een totaalverslag verzameld: 

Voor al mijn andere wandelingen in Nederland zie: mijn wandelingen in Nederland

vrijdag 3 februari 2012

Het Waterliniepad; rondom de Utrechtse Lunetten

'Rustig aan dan breekt het lijntje niet'. Waar dit spreekwoord vandaan komt is het eerste dat Frank en ik op 6 januari vanaf een informatiebord op het jaagpad langs de Kromme Rijn leren. We zijn daar vanaf een bushalte vlakbij het oude zwembad 'De Kromme Rijn' met een kleine aanlooproute op terecht gekomen. Blij dat wij dit nu wel weten banjeren we kort daarna aan de achterkant van het stadion de Galgenwaard van de FC Utrecht. Een stadion dat aan deze zijde gedeeltelijk in de Kromme Rijn lijkt te drijven. Daar zien we ook de eerste van de vier Lunetten. We lezen dat de naam is afgeleid van de maanvormige opzet van de vier forten; maan is in het Frans ‘la lune’.
Lunetten 
De Lunetten zagen vroeger uit over een ruim schootsveld dat bestond uit het hoger gelegen terrein richting Houten dat niet onder water liep. Tegenwoordig gaan ze verscholen tussen tussen kantoorgebouwen, de autoweg, die treffend Waterlinieweg heet, en de randen van de wijk Lunetten. De naderingen die ze ooit beheersten en afsloten zie je dus niet meer. Dat het de ingangen naar Utrecht waren is wel goed te zien als je tussen lunetten II en III over de spoorlijn uit Arnhem en Den Bosch wordt geleid.
Het derde lunet is prachtig gerestaureerd 
Na de lunetten lopen we door de gelijknamige wijk langs een inundatiekanaal naar de A12 aan de rand van Utrecht. Dat ziet er op de kaart erg bebouwd uit maar ook hier is men er in geslaagd een 'groene long' te vinden. De snelweg is door de geluidschermen nog nauwelijks te zien en te horen.
Jutphaas
Boven de A12 is het uit met de rust maar verschaft het viaduct weer een mooi uitzicht op de voorliggende natuurstroken met de grote Laaggraven Plas. Via dit gebied zijn wij aan onze extra uitstap naar Jutphaas begonnen. Daar naartoe passeer je onder meer het Amsterdam-Rijnkanaal met een goed zicht op de zogenaamde Plofsluis en de ingang van het Lekkanaal. 

In Jutphaas liepen we langs het Merwedekanaal naar de oude dorpskern waar je prima aan de Herenstraat kunt koffie drinken en wat eten. Als je het goede café uitzoekt heb je niet alleen een mooi uitzicht op het prachtige Huis Rhijnhuizen, maar kun je als je naar het toilet gaat ook nog biljarten met lokale 'meesters' in een verscholen biljartzaal. Niet dat wij dat gedaan hebben maar het schetst een beetje mijn verbazing.
Fort bij Vechten
Na onze pauze keerden we via het Fort van Jutphaas en de Waijensedijk terug naar onze rondwandeling. Met een blik in de richting van Fort 't Hemeltje buigen we af naar het 'Fort bij Vechten' dat samen met Fort Rhijnauwen vroeger eveneens de vlakte en naderingen vanuit de richting Houten en Bunnik beheersten.
Beiden zijn groot in omvang en geven met behulp van de aanwezige informatieborden een goed beeld van de toenmalige inzichten over vestingbouw met kazematten en gedekte gangen voor kruisend vuur ten behoeve van de nabijverdediging. Het Fort bij Vechten is toegankelijk en geeft de mogelijkheid dit van dichtbij te bekijken. Dat deze plekken door de geschiedenis heen al domineerden blijkt ook uit de restanten van de oude Romeinse verdedigingslinie.
Geschiedenis te over dus. Je bent er op de A12 waarschijnlijk al meer dan eens langs gereden zonder het te zien maar nu komt het al wandelend zomaar voorbij!
Amelisweerd
Verder gaat het naar Rhijnauwen en ons startpunt van vanochtend. Maar voordat we daar zijn passeren we eerst nog de Kromme Rijn die hier bij Huize Oud Amelisweerd en Huize Rhijnauwen veel mooier uitkomt in het landschap dan vanochtend aan de rand van Utrecht. Dat weten zo te zien ook de vele wandelaars die rusten bij de aanwezige restauraties en het theehuis vlak bij Huize Rhijnauwen. Na het passeren van Fort Rhijnauwen, dat als natuurgebied niet vrij te betreden is, is het nog een klein stuk naar ons startpunt waar we in het restaurant Het oude Tolhuys nog even afzien met warme glühwein.


De Lunetten bij Utrecht liggen niet rechtstreeks aan het Waterliniepad. Maar omdat de vorige keer onze interesse was gewekt voor de vele forten besloten we de rondwandeling te lopen die er wel langs voert. Deze rondwandeling, die ook is afgedrukt in de gids, heeft een lengte van slechts een kilometer of 15. Door er een extra stukje van de echte route aan vast te plakken wist Frank er toch nog een afstand van ongeveer 20 km van te maken. Daarmee hoefden we voor de heen- en terugreis niets uit te zoeken omdat we zo ook dezelfde buslijn konden gebruiken als bij de vorige wandeling; lijn 12, die bijna elke tien minuten vertrekt en stopt bij het centraal station en bij de halte Kromhoutkazerne.
De dagberichten staan in een totaalverslag verzameld: 

Voor al mijn andere wandelingen in Nederland zie: mijn wandelingen in Nederland