Wandelen Elsterberg NS-wandeling van station Rhenen via Utrechtse Heuvelrug naar station Veenendaal-West

 Op en Neer

Woensdag 11 september 2024
17,5 kilometer

Prachtige, afdalende heide bij de Elsterkop

Lopende bubbels

"Een zit in Dubai en de andere studeert in Delft". "Ik nodig je binnenkort uit, dan gaan we een avond uiteten". Deze uitnodiging is niet voor mij bedoeld. Al galmend door het bos toetert een rijzige zestiger dit al wandelend in zijn mobiel. Mij heeft hij hooguit als iets bewegends voorbij zien komen. Het groeten van dit soort lopende geluidsinstallaties heeft geen enkele zin. Het zijn vernauwde wandelende geesten in een groene omgeving. Gelukkig in het laatste deel van de wandeling ergens tussen de prachtige heide bij de Elsterkop en de Slaperdijk bij Veenendaal.

een uur na de start bij Station Rhenen herinneren
de plassen op de Utrechtse Heuvelrug nog aan de stortbuien

Toch droog

Hoe anders begint deze dag. In hevige plensbuien volg ik een omleidingsroute. Alles is vandaag omgeleid. De treinen en bussen rijden niet door stakingen voor eerder pensioen en ook uit Veenendaal wordt je geweerd door onderhoud aan de doorgaande weg naar Rhenen. Daarom leiden gele borden mij niet naar Veenendaal maar naar de A12-afslag Ede-Wageningen. Tussen  het gezwiep van de ruitenwissers zoek ik met steun van de navigatie via een wirwar aan rotondes in Wageningen mijn weg naar de Grebbeberg. Onderwijl zie ik op de fietspaden groepen jongeren in te dunne regenjassen dubbel verscholen in hun hoodie en regenjascapcuchon voorttrappen. Maar Buienradar heeft dit keer goed gepeild. Als ik in de buurt van Station Rhenen parkeer is het droog en schijnt de zon of dat altijd zo hoort.

grove schets van de wandeling van
Station Rhenen naar station Veenendaal-West

onder de Rijnbrug door naar de uiterwaarden

Ontspannen naar Rijn en Rhenen

Halfnegen, de zon doet net of ze al uren schijnt en begeleidt mij ontspannen parallel aan de drukke N233. Maar ik volg de aanwijzingen van de NS-wandeling en daal af naar het water waar ik de Rijnbrug onderlangs passeer naar de uiterwaarden ten zuiden van Rhenen. Mooi lopen in dit ochtendlicht met om mij heen vroege hardloopsters en hondenuitlaters.

terugblik op de Rijnbrug

de zuidrand van Rhenen met de dominante toren van de Cunerakerk

Door net geïnjecteerde weilanden leidt de route naar de rand van het oude centrum van Rhenen met als letterlijk hoogtepunt de toren die ik al die tijd al zie schitteren, de toren van de Cunera kerk. Een mooi bouwwerk met veel hardsteen. Hij werd van 1492 tot 1531 gebouwd. 82 meter hoog. Knap hoe ze dat toen al voor elkaar kregen.

het stadsmuseum van Rhenen naast de Cunerakerk

Om kwart voor negen is de kerk nog gesloten. Op een bordje lees ik dat de eerste kerk op deze plek dateert uit de twaalfde eeuw.  De kerk is vernoemd naar de heilige Cunera die in Rhenen zou zijn vermoord.  Linke soep hier. Doorlopen maar.

Omhoog

Dat Rhenen tegen de Utrechtse Heuvelrug is opgebouwd is niet alleen te zien, maar ook goed te voelen. Na de kerk gaat het via smalle straatjes en fietspaden omhoog naar de Koerheuvel. De huizen zijn hier on-Nederlands verspringend tegen de stuwwal gebouwd en stijgen sneller dan ik met mijn voeten kan bijbenen. Gelukkig duikt de route het bos in.

Boven herinneren de plassen in het bos aan de buien van een uur geleden. Niemand heeft het daar nog over als de route regelmatig de Heuvelrug af en op gaat. De bosranden en omliggende akkers zijn in het zonlicht te mooi om aan regen te denken. Althans, voorlopig niet.

op en neer

Tijdelijk de weg kwijt

Nooit geweten dat er lössgrond in de stuwwal zit. De bevolking van Rhenen wel lees ik op een bord bij de Leemkuil. Blijkbaar prima geschikt om in het verleden paden mee aan te leggen. Tegenwoordig is die kuil gevuld met water en planten. 

de Leemkuil

en weer omhoog

Daarna vervolg ik weer met behulp van mijn kleine kaart, die ik van internet heb gedownload, en met steun van de markering mijn weg over de Heuvelrug. Eigenlijk leun ik meer op de markeringen dan op mijn kaartleeskunde. Dat gaat lang goed. Geheel in overeenstemming met de beschrijving van de route kom ik langs een huisje van de Politiehonden Vereniging. Een welkom herkenningspunt. 

Wat ik in de vervolgkilometer gemist heb weet ik niet maar de markeringen zijn verdwenen. Met de zon in de rug ter oriëntering ga ik verder op gevoel. Dat richtingsgevoel laat mij gelukkig niet in de steek. Met enig geluk stuit ik op de rand van het prachtige natuurreservaat Plantage Willem III. 

statige boslanen met zon genoeg om globaal de richting vast te houden

Schitterende vergezichten

Deze voormalige tabaksplantage vormt samen met de Remmerdense Heide een groot open glooiend terrein. In het oostelijke en centrale deel begroeid met geel verdroogd gras en in het westelijk deel met glooiende heidevelden. Wanneer ik passeer kan ik net mijn pad blijven volgen voordat de kopgroep van de kudde schapen mij omsingelt. Mooi om terug te kijken en de bordercollies bezig te zien die kopgroep weer in het peloton terug te drijven. In een hoek van het terrein neem ik een korte lunchpauze met zicht tot ver in de Betuwe. Prachtig is het hier. Hier kom ik nog een keer terug.

Waar is de Elsterberg?

Mijn pauze hou ik bepekt, want er wachten nog voldoende kilometers. Als ik over de hei van de stuwwal afdaal in de richting van Elst hoor ik gerommel en vraag mij af waar ze in Elst mee bezig zijn. Wel een erg naïeve reactie als ik omhoog kijk en de lucht zie betrekken en de onweersflitsen in aantal toenemen. Nog voor ik het natuurreservaat verlaten heb roffelt de hagel om mij heen op de bladeren en de grond, oh ja, en op mij.

Buiten het natuurgebied zijn de donkere wolken weer vertrokken en schijnt er de zon weer aanmatigend. De route voert mij langs een herdenkingstableau met uitleg voor een neergestorte Lancaster tijdens de Tweede Wereldoorlog. Al die verloren levens, opdat wij hier vrij kunnen rondlopen.

De wandeling gaat vervolgens geruime tijd omhoog over een pad waar het regenwater nog steeds in stromen de stuwwal verlaat. Zelfs de hagel is hier en daar nog niet weggesmolten.

Ergens hier moet de naamgever van deze wandeling zijn. Maar nergens zie ik een duidelijke top van een berg(je) of een bordje dat de Elsterberg claimt. Vreemd. Dat gemis wordt weer gecompenseerd door een aaneenschakeling van heides te beginnen met die bij de Elsterkop waar de afdaling naar Veenendaal wordt ingezet.

heide bij de Elsterkop

Ruim vier uur na de start bij Station Rhenen zit ik op Station Veenendaal-West uit te kijken naar de trein die mij in in elf minuten gaat terugbrengen.  Niet alleen terugbrengen maar ook voldoende tijd om met voldoening op deze wandeling te terug te kijken. 

Zie al mijn wandelingen in Nederland