Welkom


Welkom op mijn trektochten- en wandelweblog. Na maanden van trainingswandeltochten maak ik eenmaal per jaar een trektocht. Meestal in de bergen. Het verslag daarvan zet ik op dit weblog. In 2011 heb ik er voor gekozen ook de dagwandelingen in aparte blogberichten te publiceren. Tegelijkertijd rijg ik die berichten op een afzonderlijke pagina aaneen tot een compleet verhaal. (Zie de rechter kolom). Mijn bedoelingen met deze verhalen staan te lezen in 'Over mij', hieronder in de linker kolom. Veel lees- en kijkplezier.
Groet Frans

donderdag 28 september 2017

Olavspad (Gudbrandsdalsleden) 2017; van pelgrimsherberg Segard Hoel naar pelgrimsherberg Skogheim

Maandag 14 augustus, wandeldag 12
Van pelgrimsherberg Segard Hoel bij Fossmoan
naar pelgrimsherberg Skogheim, 4 km voor Løkken Verk
± 6 uur inclusief rusten, ± 14 km

Hutjesgek

Vanwege mijn kuit neem ik de komende dagen wat gas terug en heb ik vandaag gekozen voor een korte afstand van veertien kilometer naar  pelgrimsherberg Skogheim. Van een hut naar een soort huiskamer, ook aardig. Helaas opnieuw zonder andere gasten. Over hutten gesproken. Die Noren zijn wel helemaal huttengek. Overal zie je ze.
Ten noorden van Oppdal was het al een aaneenschakeling van huttenparken. Ook bij de meeste boerderijen staan altijd wel enkele hutten en hutjes. Niet altijd is mij het nut duidelijk. Of is dat een te Nederlandse benadering. Zijn ze voor de kinderen, voor tuingereedschap, zijn het oude voorraadschuren, bushokjes, afvalbakkenhokjes of rustplekken voor pelgrims? Soms staan ze op eenzame plekken langs de route of op een onlogische afstand van de boerderij. Het toppunt vormde vandaag een hut op afgezaagde boomtakken. Naast de 'Waffel' als nationaal gerecht, is de hut voor mij toch ook beeldbepalend voor het Noorse platteland.
Route
Door boerenland, bos en langs de Orkla ging het ook vandaag weer verder. Bij de kerk van het dorp Meldal las ik dat het nog 81 kilometer naar Trondheim was. Even verder gaat de route door het openluchtmuseum van Meldal en daar stond weer een oude mijlpaal met 90 kilometer. En toch moet de afstand afnemen. 
Ik ben onderweg nu al verschillende openluchtmusea tegengekomen. Ook een soort Noorse hobby. Na ruim vijfhonderd kilometer verbaas ik mij er over, omdat ik voortdurend langs boerderijen 'in het wild' loop die minstens zo oud en soms zo vervallen zijn.




Hollandse lunch
Op twee derde van de etappe heb ik mij in de supermarkt van Meldal getrakteerd op een burrito. Hij zag er smakelijk en mooi ingepakt uit. Na dagen van mueslirepen en soms broodjes met flauwe plakken cheddar kaas ging hij er buiten op een picknickbank rauw en onverwarmd zeer bevredigend in. Heerlijk. Tijdens deze verrukking werd ik aangesproken door een wandelaarster. Haar accent, benadering en uiterlijk deden mij direct overschakelen naar het Nederlands. Op haar beurt was ze afgegaan op mijn Nederlandse voorkomen en de gids die haar bekend voorkwam. Nederlanders, ze zouden geen identiteit hebben en toch pik je ze er vaak zo uit.
Marian zat samen met partner Fred aan de andere kant van  de winkel te lunchen op de picknickbank van de bejaardendagopvang. Daar horen wij niet bij, maar zo'n bank kan daar tegen. Uren loop je van Noorse boerderij naar Noorse boerderij en dan ineens zit je wandelervaringen uit te wisselen met West-Friezen. Beide waren geïnteresseerd in mijn Kungsledenervaringen. Toen ik ze vijf kilometer later weer trof tijdens hun rust bij Skogheim, had ik voldoende kunnen nadenken om ze op mijn weblog te wijzen. Weliswaar niet bejaard, maar het denken gaat na al die kilometers met rugzak en op muesli-brandstof toch trager. 
Marian en Fred hadden samen al de nodige wandelingen gelopen. Fred was net gepensioneerd en had nu tijd voor langere tochten. Bekend verhaal. Ze liepen wel in een hogere divisie dan ik. Gemiddeld legden ze vijfentwintig kilometer af met uitschieters naar dertig. Daar moet ik met mijn onwillige kuit passen. Zij gingen door naar het volgende dorp. Misschien zien we elkaar zondag op het vliegveld.
Noors fris
De Noren die ik spreek vinden deze zomer aan de frisse kant. Vanochtend was het tussen de vijf en tien graden. Vanmiddag tijdens zonnige opklaringen, zeventien graden. De hele dag heb ik in mijn fleece gelopen zonder te transpireren. Midden augustus, bij verschillende huizen rookte de schoorsteen al.
De beheerder van Skogheim heeft net de gaskachel aangestoken. Dat had hij in augustus nog niet vaak gedaan. Het wordt lekker warm en mijn was en vochtige schoenen hangen te drogen in een droogkast. Zo is er voldoende tijd om te telefoneren en te whatsappen met Nederland waar Maxime werkt aan haar kaakherstel en Judith zich opmaakt voor een vrije dag. Het echte leven gaat gewoon door, ondanks het Noorse weer. Eerst maar wat uitrusten in mijn nieuwe huis voor één nacht á  250 NOK.



Alle dagverslagen van 2017 zijn aaneengeregen in het totaalverslag van 2017
De wandeling van Oslo tot Kvam is te lezen in het verslag van 2016
De samenvatting van mijn praktische ervaringen en tips staat in de review

maandag 25 september 2017

Olavspad (Gudbrandsdalsleden) 2017; van Rennebu naar pelgrimsherberg Segard Hoel

Zondag 13 augustus, wandeldag 11
Van B&B Nørgar Voll bij Rennebu naar pelgrimsherberg Segard Hoel bij Fossmoan
± 5,5 uur inclusief rusten, ± 17 km


Ouderwetse zondag

Frans in Wonderland deel 2
Gisterenavond was ik nog geruime tijd bezig met aantekeningen maken voor mijn blog over de ontmoetingen en de onverwachte huisvesting. Bij ruim daglicht werd ik wakker om de volgende wandelepisode te starten. Dat liep toch weer anders dan de andere dagen. Eigenlijk ontwikkelde zich een ouderwetse zondagochtend met kerkgang gevolgd door een brunch.
Tegen negenen verscheen gastheer Joar Fjellstad. Eerst werden we opgeroepen om in het oude voorraadhuis de enorme elandskop te bewonderen. Volgens de echtgenote van Joar maakt de eland al sinds een kleine negentig jaar deel uit van de familie nadat opa hem had geschoten.
Rennebu Kirke
Blijkbaar had Joar aan Steve en Chelsey beloofd de kerk te laten zien. Of ik ook mee wilde? In tegenstelling tot de beide Australiërs had ik mijn rugzak nog niet ingepakt. Steve en Chelsey zouden vanaf de kerk meteen op pad gaan. Joar zou mij terugbrengen naar de boerderij om mijn spullen te pakken.
Met bewondering voor de aparte Y-vorm van deze kerk hebben we gedrieën genoten van de historische toelichting van Joar. Als voorzitter van de lokale historische vereniging was hij in zijn element. We leerden van alles over het snijwerk en de tekst op het altaar, de kansel en in bankleuningen. De vier evangelisten Matteüs, Marcus, Johannes en Lucas heb ik nu ook met houten koppen gezien. 
Na afloop kwamen we er door vragen van Steve achter dat Joar een gepensioneerde officier is. Je komt ze ook overal tegen. Zijn uitzendervaring in Bosnië, Eritrea en Afghanistan gaf gespreksstof. Die bleef echter beperkt. We namen afscheid van Steve en Chelsey. Ik gaf ze beiden een hand omdat ik nu inschatte dat ik ze echt niet meer zou inhalen.
gastvrouw en gastheer druk met het beslag voor de wafels
Noorse brunch
Bij terugkeer op de hoeve nodigde Magni, de echtgenote van Joar, ons uit voor een verlaat ontbijt. Daar zit je dan even later met je Nederlandse voorkomen aan een Noors gedekte eettafel in de keuken. Het zag er allemaal heerlijk uit; speciale Noorse bruine kaas, frambozenmarmelade en natuurlijk wafels, supergroot met vijf stukken. Als bijzonder broodbeleg was er multejam. Ik leerde dat het een hele toer is om deze bessen te vinden en dat ze als een delicatesse gelden.
Het ontbijt werd een aaneenschakeling van verhalen en het maken van foto's. De foto van de gedekte tafel was al via Whatsapp naar Nederland gezonden en kreeg aanmoedigende reacties.
Maxime: 'Ziet er goed uit geniet ervan' en plaatsgenoot Yvonne: 'Ziet er goed uit, en ik maar denken dat je aan het afzien bent'. 
Nee, vanochtend zie ik helemaal niet af. De foto van de gedekte tafel viel ook in de smaak bij mevrouw Fjellstad. Of ik die niet kon toezenden? Met sms lukt dat niet meer. "Heb je Whatsapp?" vroeg ik aan Joar. "Whats wat?". Tien minuten later was ook hij de trotse bezitter van Whatsapp en was de bekroonde foto binnen seconden in Noorse handen. Kon ik toch iets terug doen voor de hartelijke gastvrijheid. Dit zijn de memorabele momenten die een voettocht door een ander land speciaal maken. Warme gastvrijheid geeft je weer een boost voor tientallen kilometers. Dankbaar ging ik tegen twaalven zwaaiend op pad.
Norwegian flat
Norwegian flat
Norwegian flat
Tijdens de bijzondere start van de zondag leerde ik ook een nieuwe term kennen. Na de nog flinke stijging van gisterenmiddag beschreef Joar de rest van de route naar Trondheim als redelijk vlak.
Verbaasd keek ik hem aan en wees hem op de omringende heuvels die in Nederland voor bergen zouden doorgaan. 'This is Norwegian flat'. Ik moet toegeven dat de klimmetjes en afdalingen minder intens werden vandaag, maar in Nederland zouden er attractieparken van worden gemaakt of speciale trainingsroutes voor mountainbikes.
Boerderijen, bosstroken en de Orkla
De route wisselde aangenaam af tussen allerlei boerderijen in verschillende staat van onderhoud; sommige prima onderhouden, andere leeg en in ontbinding. 
de route loopt hier onderdoor
Hier en daar raakte het pad de rivier de Orkla. Hoewel je het als Nederlander niet zou denken zwemmen hier veel zalmen stroomopwaarts om te paaien en kuit te schieten. Joar liet mij gisteren een foto zien van een twaalf jarig meisje met een gevangen zalm van tien kilo.
Gründlich

Twee kilometer voor mijn nieuwe overnachtingshut ontmoette ik nog een Duitse jongen, die vanuit de tegenovergestelde richting kwam. Opgewekt begroette hij mij. Eenmeternegentig van lengte en ondanks de kilte van twaalf graden in een T-shirt. Na een middag zonder ontmoetingen een welkome reden voor een kort gesprek. In accentloos Engels kreeg ik te horen dat hij nu dit Olavspad vanuit Trondheim liep, met Lillehammer als voorlopige eindbestemming. In Trondheim was hij gekomen door eerst de Zweedse variant van het Olavspad, de Olavsleden, te lopen. Van het Zweedse Selånger aan de Baltische Zee naar Trondheim aan de Noorse Zee, ongeveer 570 kilometer. Daar stond ik even van te kijken. Twee in een. Dan pak je het meteen gründlich aan. Maar hij straalde bovenal enthousiasme uit. Na vier minuten gingen we uiteen met 'nice talking to you'.
Toegang tot boerderij Segard Hoel, mijn verblijfplaats
onbewoonde hoofdgebouw van boerderij Segard Hoel
Mijn hut voor vannacht
Fikkie steken
Het sfeerbepalende weer leverde voor de tweede keer deze vakantie een dag met stevige zonnige opklaringen, die helaas niet leidden tot een plezierige temperatuur. Om niet teveel ontregeld te raken betrok het tegen vijven en liep ik de laatste paar honderd meter in een aarzelende regen. Als ik nu twee uur later naar buiten kijk is de aarzeling verdwenen en is het niveau gewone Noorse regenbui volledig bereikt.
Er is echter een aanmerkelijk verschil. Ik zit binnen en kijk naar buiten terwijl achter mij de houtkachel goed doortrekt. Mooi werk, fikkie steken in zo'n klein vierkant kastje. Lekker dat aanjagende geluid als je de luchttoevoer iets meer open zet. Ook al zijn er verder geen andere gasten in de hut, ik rommel mij hier de tijd wel door. Prima.
pelgrimshut van Segard Hoel

Alle dagverslagen van 2017 zijn aaneengeregen in het totaalverslag van 2017
De wandeling van Oslo tot Kvam is te lezen in het verslag van 2016
De samenvatting van mijn praktische ervaringen en tips staat in de review

vrijdag 22 september 2017

Olavspad (Gudbrandsdalsleden) 2017; van pelgrimsherberg Hæverstølen naar Rennebu

Zaterdag 12 augustus, wandeldag 10
Van pelgrimsherberg Hæverstølen naar B&B Nørgar Voll bij Rennebu
± 9 uur inclusief rusten, ± 26 km
op weg naar het dorp Rennebu in het dal van de rivier Orkla

Niet lezen, niet slapen

Wie teveel op de kaart vertrouwt en niet alles in de gids leest komt bedrogen uit en kijkt sip om zich heen in de regen. Of toch niet?

Na het onderhoudende verhaal van Anthony gisterenavond over zijn angsten in een Noors bos, stond daar om halftien ineens Andrea op de drempel. Zij was de aanleiding van het verhaal. We hoorden dat de Noor nog twee keer bij haar was teruggekeerd. Een keer om hout af te geven en de andere keer om eten te brengen. Anthony maakte al aanstalten haar zijn avontuur te vertellen. Om het niet voor de tweede keer te hoeven horen nam ik afscheid van de twee.
lokale natuurkunst
Toch was het al tien uur voordat ik het erf van Hæverstølen verliet. Chelsey en Steve waren al een uur eerder vertrokken. De eerste zeven kilometers gingen afwisselend over gravelweg, asfalt en bospad. Aanvankelijk in de zon. Na wat stijve inloopmeters hield mijn kuit zich goed. Tegen elven hernam het weer zijn normale loop en moest het regenpak aan. Dat is de rest van de dag niet meer uitgegaan.
beide foto's van de keet van internet : 
dharmapelgrim.nl/
Zoals al in de gids aangekondigd verscheen er na ongeveer zeven kilometer aan het begin van een bospad een bouwvakkerskeet die omgebouwd is tot een gezellige rustplaats voor pelgrims, met foto's aan de wand, een zithoekje en zelfs een kachel. Hoe kom je op het mooie idee. Hulde.

Waarom loop je
De laatste vijfhonderd meter zag ik Zwitserse Andrea mij achterop lopen. Beide liepen we met onze capuchon op. Net voor haar arriveerde ik bij de keet. Ze besloot daar ook te rusten. Onder het genot van wat mueslirepen en na wat inleidende verhaaltjes vroeg ik haar naar de reden van haar wandeling. 
binnenkant van de keet
Haar werk in de jeugdzorg was haar na drie jaar teveel geworden. Na een opleiding moest ze in haar eerste baan bij ontwortelde gezinnen op werkbezoek en zo nodig voorstellen doen om kinderen wel of niet uit huis te plaatsen. De bijkomende emotie was haar boven het hoofd gegroeid. Ze had haar baan en de huur van haar appartement opgezegd om zes maanden te reizen. Als extra voorwaarde voor de reis had ze besloten af te zien van vliegtuigen.
Met de trein was ze door Duitsland gereisd en per bus via Denemarken naar Oslo. De pelgrimstocht was vooral bedoeld om weer in balans te komen en na te denken over haar relatie. Na de wandeltocht zou het per trein gaan naar de Noordkaap, afzakken via Finland en de Baltische staten naar Rusland, om met de Oriënt Express in China te eindigen. Daar zou haar vriend zich met haar verenigen. Die lange periode dat ze elkaar niet zouden zien werd niet als hinderlijk ervaren, dat gebeurde wel vaker door zijn werk. Zo hoor je nog eens wat in een rustpauze in een bouwkeet. Indrukwekkend en ook weer vragen oproepend, die ik niet heb gesteld. 
Route
Bij het verlaten van de keet nam Anthony onze plek over. Andrea vertrok als eerste en ik volgde in mijn tragere tempo. Vanaf de rust ging het plezierig door het bos waarbij een paar keer flink werd gedaald om tenslotte de oevers van de Orkla te bereiken: de naamgever aan het dal. Een rivier die in Noorwegen bekend staat om de zalmvangst.
Om je niet over het asfalt van de regionale weg nr. 700 te laten lopen mag je aan de overkant weer aardig steil omhoog. Eindelijk boven ging het opnieuw een paar kilometer door nat bos.
Daarna ga je weer net zo hard naar beneden om eerst achterlangs allerlei boerderijen te trekken en vervolgens op de dezelfde RV700 aan B&B Meslo Gard voorbij te trekken.
Je kunt er natuurlijk ook stoppen en overnachten, zoals Ria doet in haar gids. Maar dat doen alleen verstandige mensen. Ik niet. Neeh, ik moest om vijf uur 's middags nog zo nodig verder.  
Eigenwijs
Voor Meslo Gard stond ik even te dubben. Eigenlijk was het mooi geweest. Mijn kuit had zich goed gehouden. Aan de andere kant wilde ik naar het pelgrimscentrum in Rennebu. Dat had ik gisterenavond gezegd in de hut en hoopte daarom vanavond daar nog andere wandelaars te treffen. De twijfel sloeg toe. Zul je zien, dacht ik, die Ria stopt hier niet voor niets. In haar beleving gaat ze er morgenochtend weer lekker met een klim tegenaan.
Ach, doorlopen. Door voor de volgende zes kilometer naar Rennebu. We zullen wel zien. 

Wat ik vreesde gebeurde. Het ging direct fors omhoog en ter verhoging van de onzekerheid waren er nauwelijks markeringen en bordjes. Twee uur deed ik over dit stuk door het natte bos waarbij je de laatste twee kilometer met een boog hoog boven om Rennebu loopt en dat beneden voortdurend ziet liggen. Maar om zeven uur was het leed geleden en zag ik midden in het dorp direct het houten gebouw met het Olavsteken.
deze foto heb ik van internet omdat ik te verbouwereerd was er zelf een te maken
In de hal verscheen niemand. Dan maar kloppen op de deur met 'Privat'. Na enig gerommel verscheen een Noor die aangaf geen Engels te spreken en vervolgens 'closed', 'closed' zei. Ook als ik vraag om een slaapplaats blijft het bij 'closed'. Toen ik verbouwereerd en teleurgesteld de buitendeur achter mij dicht trok hoorde ik dat het slot er direct op ging. Ik snapte het niet. Op mijn kaart staat toch duidelijk in de legenda dat hier een pelgrimscentrum is. Even later lees ik ook de begeleidende tekst. Dan zie ik nu dat er geschreven wordt over een museumwinkeltje dat tevens een klein pelgrimsinformatiecentrum herbergt. Het woord 'informatie' is in de legenda van de kaart weggevallen. Er is hier dus helemaal geen pelgrimscentrum waar je kunt slapen. Snappen doe ik het nu, maar wat een shitzooi.

Wat doe je dan?
Wat doe je dan om zeven uur op een zaterdagavond in een klein, stil Noors boerendorp als je grote delen van de dag in de regen hebt gelopen. Juist, Balen met een hoofdletter.
Eerst maar eens rustig rondkijken. Vlakbij vind ik een school met een sportveld. Misschien biedt dat een stiekeme kampeermogelijkheid. Maar het trekt me niet echt om daar op dat natte gras mijn tent op te zetten en de rest van de avond een beetje dom voor me uit te kijken. 
sportveldje naast de school van Rennebu
Frans in Wonderland
Zo sta je teleurgesteld om je heen te spieden of ineens neemt de werkelijkheid een andere wending. Bij de school was een vrouw spulletjes aan het inladen. In het Engels vroeg ik haar of het toegestaan was op het sportveld te kamperen. Ze begreep helaas geen Engels zei ze. Iedereen spreekt hier Engels en ik tref net die paar die vloeiend Noors spreken. Met gebarentaal kwamen we wel samen tot het niveau 'sleep'. Ze herhaalde het woord 'map'. Knap voor iemand die geen Engels spreekt. Op mijn kaart wees ze een huis aan. Ik moest wachten totdat ze klaar was en daarna zou ze me meenemen. 
Bij mij gloorde de hoop dat ze me bij haar thuis een slaapplaats zou bieden. Alles beter dan op een nat sportveld in een stil dorp. 

Voordat we vertrokken nam ze me nog mee naar de andere kant van het schoolgebouw. Daar zaten de twee Italiaanse wandelaars van gisteren die zeiden elke dag veertig kilometer te lopen. Mogelijk zijn Italiaanse kilometers korter, maar ik had de afgelopen twee dagen zeker geen tachtig kilometer gelopen. Ze gaven te kennen dat ze vanavond nog verder gingen. Bravissimo en Ciao!
B&B Nørgar Voll bij Rennebu
Tegen mijn zin in reed de Noorse vrouw even later weer in de richting waar ik vandaan kwam. Gelukkig sloeg ze na achthonderd meter een pad in naar een grote oude boerderij. In figuurlijke zin begon de zon weer te schijnen. Met veel enthousiasme verscheen het echtpaar en heette mij hartelijk welkom. Natuurlijk was er een slaapplaats. Ik was enthousiast dankbaar voor deze geste. Ik wist toen nog niet dat dit een B&B was. Nadat ik mijn Noorse chauffeuse oprecht bedankt had, werd ik door het echtpaar meegenomen naar een van de bijgebouwen. 
Steve en Chelsey op de bovenverdieping van het gastenverblijf van Nørgar Voll
Dit huis was compleet ingericht voor pelgrims en andere bezoekers. Er waren al twee bezoekers informeerde de 'landlord'; En daar verschenen Steve en Chelsey, die mij lachend vanaf de bovenverdieping begroetten. Zij hadden het adres via internet gevonden. De heer des huizes herkende mijn gids en toonde mij waar Ria hun overnachtingsmogelijkheid in de lijst met accommodaties had beschreven. Samengevat; als je de gids beter leest kom je verder en had ik dit adres allang kunnen weten. Het zit echter in die achthonderd meter. In principe loop ik niet terug en valt alles wat te ver van de route ligt af en wordt niet in beschouwing genomen.
mijn bed vannacht
Het sfeervol ingerichte houten huis was schitterend. Alles was er: keurig gedekte bedden, verschillende kamers, een prima douche, een goed ingerichte keuken, een kast met eten en een vriezer waaruit je een ijscornetto mocht nemen. De schoenen werden met elektrische kacheltjes gedroogd. Na het teleurstellende vooruitzicht van een nat voetbalveld ineens aardige, vriendelijke mensen die blij zijn je onderdak te verschaffen. In mijn blijdschap heb ik ze verschillende keren mijn dankbaarheid betuigd. Waar wandelen in de regen goed voor is.
ik mocht ook hier slapen, plek genoeg



Alle dagverslagen van 2017 zijn aaneengeregen in het totaalverslag van 2017
De wandeling van Oslo tot Kvam is te lezen in het verslag van 2016
De samenvatting van mijn praktische ervaringen en tips staat in de review