Westerborkpad; wandelen van Naarden-Bussum naar station Hilversum Sportpark

Dodenherdenking

Ongepland was het. Eerst zouden we zondag 3 mei gaan, maar vanwege de regen werd het een dag later. Ik spreek hier wel van wij, maar op de ochtend van 4 mei, gaf dochterlief aan dat ze niet meeging, omdat haar wandelschoenen nog op school stonden. Ik heb slechtere gehoord. Toen heb ik meteen besloten om Jack ook maar thuis te laten. Veel van de route zou door de bebouwde kom gaan en dan wordt de halve dag aan de riem een straf. Ach, alleen is ook niet slecht. Kan ik in Bussum op mijn gemak stilstaan bij alle bekende plekken van vroeger.

Halverwege de Bussumerheide drong het pas goed tot mij door dat het vandaag 4 mei was. Erg traag, want ik had enkele dagen geleden voor vanavond al een afspraak gemaakt om samen met Maxime naar de dodenherdenking te gaan bij het monument ter nagedachtenis aan Private Walther Strang.

Drie maal dodenherdenking

Uiteindelijk zouden het vandaag drie vormen van dodenherdenking worden. Naast momenten van stilte bij de verschillende joodse begraafplaatsen en monumenten ter herinnering aan de slachtoffers van de holocaust, ook een onverwachte 'ontmoeting' met overleden bekenden uit voorbije jaren.

Hal station Naarden-Bussum

Vanaf het station Naarden-Bussum gaat het via de nabijgelegen synagoge, over de Generaal de la Reijlaan en de Brediusweg langs vele schitterende villa's uit het begin van de vorige eeuw. Aan het eind trof ik een begraafplaats waarvan ik het bestaan niet kende: de oude begraafplaats van Naarden uit 1830, met erachter gelegen de even oude Joodse begraafplaats. Al lezend op de oude en soms scheve graven ga je terug naar een ver verleden. Bij de ingang las ik dat deze begraafplaats zover weg ligt van Naarden, ja zelfs op Bussums grondgebied, omdat de schootsvelden van de vesting vrij moesten blijven van bebouwing.

Oude begraafplaats van Naarden uit 1830

Dat even verder de R.K. begraafplaats van Naarden ligt had ik ooit van mijn vader gehoord. Nu ik toch aan het graven bewonderen was, ben ik daar ook naar binnen gegaan. Ook een beetje nieuwsgierig of ik nog bekende namen zou lezen. Ik zag er vele, maar stond er bij een aantal speciaal stil, zoals bij mijn oude hoofd van de lagere school, meester van Luyn. En bij het graf van de altijd gastvrije moeder Vrakking, waarbij wij na een waterpolowedstrijd regelmatig gingen kaarten en tv-kijken. En het graf van Coby. Je loopt rond in je eigen verleden en denkt terug.

Bussum

Het Westerborkpad gaat met een slinger weer helemaal terug naar het centrum van Bussum. Op de Huizerweg passeerde ik nog het huis van een naamgenoot. Ik wilde er na al die decennia zonder contact niet aankloppen. Het huis stond ook al te koop. De route voerde nog langs mijn eerste middelbare school. Het plein van de Vitusschool lag er nog, het gebouw was weg. Daarna wordt je over de lange Laarderweg langzaam maar zeker het dorp uitgeloodst. Vlak voor de hei nog een laatste blik op de Lange Heul waar ik regelmatig mijn vader hielp in zijn melkwijk. Tja, das war einmal.

Op de vergrasde Bussumerheide worden de herinneringen vager. Over welke paden heb ik er niet hardgelopen? Moet het binnenkort weer een keer doen.

Hilversum roept op
Toepasselijk op deze dag laat de gids je in Hilversum over de Laan 1940-1945 lopen om daarmee uit te komen bij de bekende spoorlijn die ooit voerde naar Westerbork. Ik passeer het mooie museum voor Beeld en Geluid en zie bij het Centraal Station een nieuw monument dat oproept tot tolerantie. Niks te vroeg in deze tijd van onthoofdingen en massa-verdrinkingen. 

Bezinning

Na de rust op de Groest volgt een bezoek aan de oude begraafplaats van Hilversum. Ook hier herinneringen aan de Jodenvervolging. Zoals een steen uit de groeve van Mauthausen, meegenomen door een overlever. Lang gaat het door de bebouwde kom van Hilversum en langs de randen van Loosdrecht naar het lokale oorlogsmonument en een plaquette ter nagedachtenis aan Joodse jongeren. 

Oorlogsmonument in Loosdrecht

De bezinning na al deze monumenten en begraafplaatsen vindt zijn weg in de kilometers die volgen door de Loosdrechtse bossen en uitgestrekte Hoorneboegse Heide. 

Via de Holleweg worden opnieuw de buitenwijken van Hilversum bereikt, waar het aantal vlaggen halfstok toeneemt. Ik loop door naar station Hilversum Sportpark, want ik moet op tijd terug naar huis voor de laatste dodenherdenking van vandaag. Een herdenking in het teken van een Canadese jonge soldaat die stierf voor onze vrijheid.

Holleweg

Alle berichten van de wandelingen op dit pad staan verzameld op mijn pagina Westerborkpad 

Voor al mijn andere wandelingen in Nederland zie: mijn wandelingen in Nederland