Grote Rivierenpad; wandelen van Oosterhout via Nijmegen en de Duivelsberg naar Wyler in Duitsland

Van Oosterhout naar Wyler (Dld)

17 februari 2016

Het kan wel!

de snel stromende Waal bij Nijmegen
op de achtergrond het nieuwe eiland Veur Lent

Het kan wel
Als je uitroept of schrijft met een uitroepteken, 'het kan wel!', dan was je er blijkbaar vanuit gegaan dat het niet kon. Of anderen zeggen dat het niet kan en jij gaat daar, soms koppig, tegenin dat het wel mogelijk is. Ook is er de variant dat het aan voorwaarden is gekoppeld; 'het kan wel, maar' dan moet je bijvoorbeeld meer tijd nemen, of dan moet je via een andere route gaan. 'Het kan wel' klinkt dan weer positiever dan 'het kan niet, behalve als je ...'. Waarom deze woordenstroom als inleiding op een wandelverslag? Simpel, al deze varianten van 'het kan wel' zijn wij vandaag eens gaan uitproberen. 

Planung für Dummies
Dat begon al bij de voorbereiding. Wij, Frank, Jack en ik, zouden deze wandeling eindigen in Duitsland in het dorp Wyler, een paar kilometer over de Duits-Nederlandse grens ter hoogte van Nijmegen. Frank berichtte een paar dagen tevoren dat het openbaar vervoer vanuit Duitsland naar Nijmegen een uitdaging zou worden. De bus reed alleen rond half zes 's avonds. Vreemd dacht ik nog. Maar Frank is gedegen en nauwkeurig, dus dan neem ik dat aan. Toen dachten wij nog dat we daar dan allang zouden zijn en dan uren zouden kintikken. Een dag voor vertrek kwam er een vervolgmail met 'Het kan wel!'  Hij had intussen ontdekt dat er in Duitsland meer buslijnen zijn en dat er onderscheid gemaakt wordt tussen Montag en Dinstag-Freitag.

Stop je echter daarna achteloos het uitgeprinte Fahrplan in je zak, dan kom je toch bedrogen uit want bij nadere inspectie van al die tabellen zie je dat er na 9 uur geen buslijn 57 rijdt. Die begint weer vanaf 16.18 te rijden. Het is dus handiger die studie vooraf te doen. De Duitse bus, lijn 58, is van de Niederrheinische Verkehrsbetriebe Aktiengesellschaft. Je kunt ook gewoon NIAG zeggen, maar dat klinkt niet zo mooi. Verder rijdt er naast de Duitse bus ook een Nederlandse bus tussen Kranenburg in Duitsland en het centraal station Nijmegen (lijn 57). Je kunt bij beiden met je OV-kaart inchecken. Dat is dan weer wel mooi geregeld.

Wo ist Ede?
Ik vertel hier nu wel over de voorbereiding van de terugtocht, maar je moet er eerst komen. Via de openbaarvervoerwebsite '9292' was die voorbereiding snel uitgevoerd. Het zou gebeuren met de Valleilijn richting Ede en dan met de NS naar Arnhem en tenslotte met de bus naar Oosterhout. 

'Dat kan wel, maar' dan moet je wel de tijd hebben. Voor het stukje naar Ede hadden we al meer dan een uur nodig. Ze lokken je eerst de kippentrein in en als je dan niet meer kunt ontsnappen klinkt het zeer vriendelijk uit de loudspeaker, dat deze trein niet verder gaat dan Barneveld. Waarom weten wij nu nog steeds niet. 

Aangeraden werd terug te keren naar Amersfoort, ons vertrekpunt. Er zijn ook bussen in Barneveld, maar wij weten nu dat die niet naar Ede gaan. Daar heb je de trein toch voor. Ook op het perron werd via de omroepinstallatie herhaaldelijk aangeboden terug te keren naar Amersfoort. Indien gewenst kon dat ook via Barneveld-Zuid. Daarom stonden inmiddels twee treinen. 

Maar niet naar Ede. Het oord Ede leek van de aardbodem verdwenen. Op de monitoren verscheen een aansluiting naar die illustere bestemming met een half uur vertraging. Geen idee of dat ook waar was. Lijdzaam afwachten dan maar. En ja hoor, of er niets gebeurd was en zonder verdere uitleg arriveerde deze 'stipt op tijd'.
De reis naar Arnhem verliep via een aangepast schema. Om ongeveer halftwaalf stapten wij uit in Oosterhout bij Nijmegen; tweeënhalf uur over hemelsbreed 45 kilometer. Volgende keer maar de auto naar Duitsland.

Jack en ik gaan de kaart bekijken

Gelukkig, de Waal
Nu wisten wij al dat die bus niet zou stoppen bij de bushalte waar wij de vorige keer waren gestopt. Dat was een bushalte van de lijn naar Nijmegen en die doen niet mee met de bussen uit Arnhem. Verschil moet er blijven. Daarom wisten wij dat we nog 13 minuten zouden moeten lopen om weer op de route te komen. 'Dat kan wel, maar' dan moet je wel de goede kant op lopen.

Jack leads the way

Via een omtrekkende beweging door een soort Vinex-wijk, die niet op onze kaart stond, stonden we twintig minuten later op onze alternatieve route stil voor een sloot, die ongetwijfeld in de zomer droog staat, maar nu niet. Met een tweede aanvullende kaartstudie kwamen we tenslotte op de Waaldijk bij Oosterhout. De Waal lag er ook, dat was niet veranderd. Van rivieren kun je tenminste op aan.

De Waaiensteinkolk bij Oosterhout met daarachter de Waal

Ruimte voor de Waal
Vanaf de Waaiensteinkolk begint de wandeling pas echt. In de verte zien we de nieuwe brug van Nijmegen en eenmaal daar onderdoor een compleet nieuw landschap. Nu is alles hier voor ons nieuw, maar dit is echt net af. We zien nieuwe bruggen, pas vlak gebulldozerde eilanden, nieuwe kades met voorbij de spoorbrug een soort betonnen tribune met zicht op het water van de nieuwe geul. Alles onderdeel van het grote project 'Ruimte voor de Waal Nijmegen'. De rivier krijgt hier door een 'dijkteruglegging', schitterend woord, en de aanleg van een brede geul, meer afvoercapaciteit bij hoogwater. 

De nieuwe geul met daarachter de Waal.
Net vlak geschoven eilanden met recreatiebruggen er naar toe

Blik richting Nijmegen over de geul en de Waal

Het nieuwe eiland Veur Lent. Links de nieuwe geul,
waar ooit grasland lag en woningen stonden is nu een schitterend recreatiegebied ontstaan

Achter de groep woningen aan de oorspronkelijke oever heeft men die geul aangelegd en zo is er het eiland Veur-Lent ontstaan. Als ik op Google maps kijk zie ik op de oude opname, dat er ook een prijs is geweest voor dit prachtige project tegen overstromingen. Naast veel geld kostte het ook woningen. Ooit stonden hier ter hoogte van Lent nog een flink aantal huizen en enkele landbouwbedrijven. Maar wat we nu zien belooft naast droge voeten veel meer. Zoals je ook op diverse artist impressions ziet, is het goed voor te stellen dat hier straks gebaad zal worden en de mensen van de zon en het water zullen genieten. Klik hier voor de uitleg van het plan uit 2008.

De snel stromende Waal bij Nijmegen

Wij lopen over een nieuw aangelegd fietspad langs de spoorbrug naar de overkant en maken nog een paar laatste opnames van het snel stromende water in de echte bedding. 

Silhouet van Nijmegen vanaf de fietsbrug naast het spoor

Nijmegen
De kerk was al van veraf te zien. Niet alleen omdat hij zo hoog is maar ook omdat hij hoog op de stuwwal staat. Je klimt er via allerlei kleine straatjes langzaam naar omhoog. De omgeving van deze Stevenskerk is aantrekkelijk door de mooie oude gebouwen rondom de kerk; het Sint Stevenskerkhof. Jammer van die paar niet-passende huizen van latere datum. 

Via een mooie poort verlaat je de hof van de Stevenskerk en kom je uit op de Grote Markt met links de schitterende Waag. Helaas rechts ineens weer sfeerloze gevels van de HEMA en V&D. Niet verwonderlijk dat het daar stil is. Het lijkt wel of delen van het centrum van Nijmegen gebombardeerd zijn en na de oorlog met veel haast zijn opgebouwd. Bij naspeuring blijkt dat helaas ook het geval: een zogenaamd 'vergissingsbombardement'. Door het slechte weer waren Amerikaanse piloten op 22 februari 1944 letterlijk de weg kwijt en kozen een verkeerd doel; 800 doden en een verwoeste binnenstad tot gevolg.

In rood het verwoeste gedeelte van Nijmegen. Veel ouds is verloren gegaan.

We negeren de vele uitnodigende terrassen op de Grote Markt en vervolgen onze route. Deze gaat terug naar de rivier waarbij je natuurlijk weer naar beneden gaat. Ook daar weer moderne huizen. Daar moeten ooit oude buurten zijn geweest, maar die zijn overwoekerd door nieuwbouw zonder veel uitstraling. Langs de Waalkade volgt opnieuw een aaneenschakeling van aanlokkelijke terrassen. Met deze paar graden boven nul zit het binnen stampvol. Moedige zonaanbidders genieten in de heerlijke middagzon. Met een heater in je nek, kijk je dan de wereld uitdagend aan. Honderd meter verder stijgen wij naar het Valkhofpark en kijken in noordelijke richting ver over de rivier. Prachtige panorama's. 

panorama vanaf het Valkhof

St Nicolaaskapel op het Valkhofpark

We slingeren verder over de route;  met de oude brug over de Voerweg, langs het Valkhof Museum, en de uitkijktoren Belvedère, dominant gelegen boven de rivier, die in twee richtingen bewaakt kan worden. 

Belvedère

Ten slotte stoppen we bij Harrie van de Kiosk in het Hunnerpark. Eindelijk koffie en gebak, en voor Jack een stick van het huis. Nijmegen een mooie afwisseling en zeker de moeite waard om de route door de binnenstad te volgen. 

Jack: toffe peer die Harrie

Berg en dal
Berg en dal, niet alleen de naam van een dorp waar de route langs loopt, maar ook de karakteristiek van de rest van de wandeling. Het heeft niet echt met grote rivieren te maken. Wij hadden gedacht dat een tracé door de Ooijpolder, het natuurgebied direct langs de rivier, daar beter bij zou passen. 

panorama richting de Ooijpolder

Maar we komen terug op deze gedachte. Prachtig is het hier. Via de randen van noordoost Nijmegen wordt je naar de bossen van de stuwwallen binnen het Rijk van Nijmegen geleid. Op enige afstand passeer je het bekende Canisius College met natuurlijk een bijbehorende kerk, waarna je afdaalt over de Boekmansdalseweg waar gewoond wordt op stand, zowel qua uitzicht als bostuinoppervlak. Beneden gekomen gaat het direct weer langzaam omhoog en leidt de route achterlangs en tussen verschillende dorpen; Ubbergen, Beek, Berg en Dal. Mooi hoe je nauwelijks iets van die dorpen merkt. Hoe verder je vordert hoe stiller en mooier de vele dalen en bergen worden. 

Het kan wel!
Ik heb de tel niet bij gehouden in de rits van bergnamen; de Westerberg en dan natuurlijk ook de Oosterberg, de Vossenberg en het hele gebied rond de Duivelsberg. En wij maar zeggen tegen Jack dat het mooi was, terwijl hij voor de zoveelste keer zich een weg omhoog vocht over de vele treden van een hellingtrap. Ik dacht dat je in Nederland niet kon trainen voor een wandeling in de bergen. 'Het kan wel!' Als je een paar keer met een zware rugzak heen en weer loopt tussen Nijmegen en de Duitse grens dan wordt jouw grens zeker verlegd. 

Duitsland

Een paar seniore wandelaars, die wij inhaalden, groetten ons aan het einde van de middag vriendelijk en concludeerden aan onze richting dat we naar Duitsland gingen. Oh, ja, dat was ook zo. We keken om ons heen. Het bos hield op. Rechts van ons was een akker waar de mest niet was geïnjecteerd.  We zagen tegen de helling een Hochsitz, en daar nog een. En ja, er was hier Überflutungsgefahr. We moeten al wel in Duitsland zijn, want in Nederland zou je dat pas merken als de dijk doorbreekt en je voeten nat worden. Maar in Duitsland wordt je daar keurig voor gewaarschuwd, want je weet maar nooit. 

We liepen een agrarisch gebied binnen. Het liep al tegen vijven, dus veel te kintikken viel er niet meer. Bij de eerste Haltestelle hadden we nog 21 minuten over voordat de bus zou komen. Dan kunnen we om de tijd te doden ook doorlopen naar de volgende halte. Dat geeft direct ook weer een kick, want daar moet je dan weer niet te laat komen sonst müssen Sie hier in Wyler bleiben. Nou en dan ga je wel doorlopen.
We hebben het gered, evenals de verwarring bij de bushalte dat hij am Mittwoch eerst niet leek te rijden, maar later toch weer wel. Het valt ook niet mee die Duitse cijfertjes. Kortom een prima afwisselende wandeling, die eine Wiederholung waard is.


Alle berichten van onze wandelingen op dit mooie pad staan op mijn pagina Grote Rivierenpad 

Voor al mijn andere wandelingen in Nederland zie: mijn wandelingen in Nederland