Trektocht Tiroler Höhenweg 2018: van Brennerpass via Sattelberg naar Sandjöchl

 Vrijdag 10 augustus, wandeldag 5

van Brenner (1370m) via Sattelberg (2115m) en
Hoher Lorenzenberg (2313m) naar bunker bij Sandjöchl (± 2200m)
(5 km ten zuiden van Obernberg am Brenner)
Tirol, Oostenrijk en Italië
± 9 uur inclusief pauzes,
± 13 km, ± 1240 m klimmen en ± 290 m dalen

Gipfelkreuz op de Sattelberg

Mist en kompas

Beste bunker
Wat kan chili con carne in augustus lekker zijn als je boven op een koude, winderige bergrug in een bunker zit. Het gasbrandertje en adventure food hebben het moreel uitstekend verhoogd. Halfzeven 's avonds, het onweert en het regent, maar ik heb er mooi geen last van. Ik schrijf dit zittend in mijn slaapzak op mijn luchtbedje, lekker droog in een Tweede Wereldoorlog-bunker. Hij is helemaal van versterkt beton en aan de buitenkant gecamoufleerd als een rotsblok. De bunker behoort tot de voormalige Italiaanse "Vallo Alpine", een verdedigingslijn aan de noordgrens van Italië gebouwd in de jaren voorafgaande aan de Tweede Wereldoorlog in opdracht van Mussolini. Een verdedigingslijn te vergelijken met de toenmalige Maginotlinie in Frankrijk en de Siegfriedlinie in Duitsland.

de bunker bij de Sandjöchl op een moment met minder mist

Net toen vanmiddag om kwart voor vijf de dikke mist overging in regen en ik even tevoren mijn regenjas had aangetrokken, liep ik er voorbij. Mijn oog viel op het donkere gat in de rotswand. Toch even kijken wat dat is. Het bleek de half dicht gemetselde ingang van een bunker. De vochtige entree trok me niet direct aan, maar buiten bleef het regenen en ik kon al minutenlang de markering van het pad niet meer vinden. Nadat ik mijn rugzak had afgezet heb ik nog rondom de bunker gezocht in de mist. Het zicht was beperkt tot tien meter en op een gegeven moment wist ik zelfs niet meer waar ik mijn rugzak had achtergelaten. Lekker handig.

Na enig zoeken met niet teveel afwijken van herkenbare punten vond ik de ingang van de bunker weer. Verder buiten dwalen op de tast in de regen en de mist was ook geen optie. Dan maar er in klimmen en verder binnen rondkijken. Buiten begon het nu ook te onweren. Na nog een keer rondkijken werd de bunker steeds aangenamer. Installeren maar en genoegen nemen met dit droge onderkomen voor de komende nacht. Het is weer eens iets anders.

de tweede achterliggende ruimte zonder flitslicht

nu met flitslicht en ineens zien we een keurige groepsruimte

Oorspronkelijk was het plan geweest om in het veld te overnachten bij de vier kilometer verder en zeshonderd meter lager gelegen Obernberger See. Voor een Gasthaus of een hut moet je op zijn minst nog twee kilometer doorlopen en voor het dorp Obernberg zelfs nog verder afdalen. Daarom een geluk dat ik precies op het goede moment deze bunker vond. Nu zit ik hier mooi droog en beschut tegen het onweer. Een stuk beter dan anders onder mijn ponchotent. Na negen uur lopen met de laatste vier uur zonder echte pauzes begint deze bunker me steeds beter te bevallen. Zo direct nog wat lezen op mijn e-reader. Prima.

slaapplaats in het voorportaal met daglicht

buiten is het nat en winderig

Omhoog
Alles in deze wereld wil naar boven. Gisterenavond nog zag ik liggend op bed in mijn hotelkamer in het dorp Brenner op tv een predikant die, aan zijn retoriek te horen en aan zijn felle ogen en ernstige gezicht te zien, erg zeker wist hoe dat moet. Zo'n man moet eens een lange wandeling gaan maken en overnachten in een bunker. Daar zal ie wat rustiger van worden.

Brennerpas

Na een Italiaans jam-ontbijt in hotel Olympia liep ik vanochtend om halfnegen de voordeur uit. Lekker weer verder het pad op. Lopen met je zak op je rug. Eerst terug naar Oostenrijk en na een kilometer net buiten Brenner het steile bos in met het wegstervend geluid van de Brennerpas op de achtergrond. Meteen klets ruim driehonderd meter steil omhoog, van 1370 naar 1708 meter. Er was zelfs een lange ijzeren trap om een te steile passage te overwinnen.

Met een kleine overstap pal aan de grens tussen Oostenrijk en Italië betrad ik een uur later het Oostenrijkse pad richting de Sattelbergalm. Een prachtig groen slingerend almpad met verspreide bomen en hier en daar koeien die ongegeneerd hun doorgang opeisen. Iets waar ik alle ruimte voor maak. 

hoe hoger hoe meer bewolking

De eigenlijke Sattelbergalm heb ik niet bereikt, omdat het pad zijn vervolg verder naar boven vond over een 'Mountainbike Schiebestrecke' naar de top van de Sattelberg. Ik heb er niemand een fiets naar boven zien duwen, want ik liep er alleen. Tussen de bomen ging alles met goed zichtbare markering gestadig omhoog. Eenmaal boven de boomgrens nam de mist of laaghangende bewolking toe en werd het volgen van de route steeds moeilijker. Met enig geluk wist ik tenslotte het kruis op de Sattelberg (2115 m) te bereiken. Tijd voor een flinke pauze met een rondje zelfgemaakte koffie.

Kleine wereld
Met mijn kompas vond ik op basis van het ook op de kaart aangegeven kruis op de Sattelberg de juiste vervolgrichting en de daarbij behorende markeringen. Even later dook vanuit de mist een uitgebreid bunkercomplex op dat net met een kort doorbrekende zon goed was te fotograferen en dertig seconden later weer werd opgeslokt en gereduceerd tot een vage grijze doos.

Het pad zou volgens de kaart kilometers lang vrijwel exact over de grens tussen en Oostenrijk en Italië bovenop de bergkam lopen. Waarschijnlijk heb ik direct bij de bunker een markering gemist en liep ik de eerste anderhalve kilometer over de oude Italiaanse militaire bevoorradingsweg. Dat liep een stuk makkelijker en schoot goed op. Erg goed zelfs toen een groep jonge koeien achter mij aan begon te rennen. 

terug op de bergkam langs de grenspalen

Makkelijk lopen is blijkbaar niet de bedoeling op de Tiroler Höhenweg. De hervonden markeringen voerden weer terug naar de grens boven op de bergkam. Daar werd het vinden van de markeringen in de mist een hele klus en dat haalde het tempo er helemaal uit.
Regelmatig liep ik rond zonder de laatste markering uit het oog te verliezen op zoek naar een vervolg. Steeds langzamer ging het van Joch naar Joch. Dat neem ik tenminste aan want ik heb die Jochs niet echt ontwaard. Twee Duitse meisjes die vanuit een andere richting uit de mist opdoken vertelden me dat ik bij het Wechseljoch zat. Zij wilden nog naar het dorp Obernberg, zetten de pas er goed in en losten binnen een paar minuten weer op. Van de valleien aan beide kanten heb ik helemaal niets gezien. Jammer.

Lange nacht
Pas tegen halfvijf was ik boven bij het kruis van de Hoher Lorenzenberg (2313 m). De wind was behoorlijk koud geworden, mijn bril besloeg en het begon langzaamaan te regenen. Ter verhoging van het ongenoegen raakte ik de markeringen kwijt tijdens de afdaling naar het Sandjöchl (2165 m).

dicht gemetselde schietgaten op de flank van de bunker

En nu lig ik dus mooi droog in deze bunker mijn aantekeningen te maken. Als het morgen helder is heb ik het pad zo terug gevonden. Voorlopig maar genieten van een lange nacht in deze WO II-bunker. Aan de schietgaten te zien kan de weg die over het Sandjöchl loopt niet ver verwijderd zijn. Het is nu pas zeven uur. Het onweert nog steeds. Binnen is het goed uit te houden. Laat ik nog maar lekker in mijn slaapzak een sudoku oplossen anders wordt de nacht wel heel lang.

blij met bunker

De dagberichten zijn aaneengeregen in een totaalverslag:

Verslag Tiroler Höhenweg 2018: Hoog wandelen in Tirol

De samenvatting van mijn praktische ervaringen en tips staat in de review