Floris V-pad; wandelen van Steenbergen naar Bergen op Zoom

Prima vierdaagse training

van Steenbergen naar Bergen op Zoom
Vrijdag 15 december 2017
18 kilometer

Als het maar koud genoeg is en zo nu en dan regent dan wordt het wandelen vanzelf een soort vierdaagse training. Wat daarbij ook helpt is de afwezigheid van horeca. Gewoon beginnen, niet rusten en achterelkaar die achttien kilometer lopen. Lijkt een beetje op de Vierdaagse: direct een flink stuk afleggen voordat je aan de eerste rust begint. Onze rust lag op het eindpunt.

Venig inundatiegebied

Totaal anders is het laatste traject van het Floris V-pad. Vanaf de passage van de Dordtse Kil hadden we drie wandeldagen gelopen door open polders met zware zeeklei en ging het voornamelijk over asfalt. Vandaag ging het door een drassig landschap afwisselend over bospaden, dwars door weides, en dichterbij Bergen op Zoom door bosschages rond oude verdedigingswerken, door stadsparken en tenslotte het oude centrum van de stad zelf. Na de wandeling hadden we er beeld bij hoe de stad tegen vijanden uit het oosten door deze makkelijk onder water te zetten gebieden kon worden beschermd.

Langs het Bergsche Water

Puzzelend voorwaarts
Bij de eerste informatie aan Frank had ik verteld dat het een lange etappe werd van vierentwintig kilometer. Dichter bij de dag van uitvoering volgde een correctie na een betere bestudering van de gids. Het bleek dat er twee alternatieve aflooproutes werden aangeboden. Die routes had ik beide bij het totaal aantal kilometers geteld. Wij kozen voor de aflooproute door de stad naar het busstation in Bergen op Zoom. Daarmee kwam het traject op zeventien kilometer. Tenminste als je de route loopt zoals in de gids beschreven. 

route met hindernissen

Nu gebruiken wij een gids uit 2000 met kaarten uit 1999. De toen al aangekondigde snelweg ligt er inmiddels. Dat levert helaas veel meer geluid op en een aanpassing van de route die in 2000 nog niet in de gids werd afgedrukt. Is dat erg? Neuh, het daagt weer uit om al redenerend, inschattend en uitproberend de route te vinden. Waren er dan geen markeringen? Jawel, en die hebben we ook redelijk gevolgd, maar ergens hebben we wellicht iets gemist en stonden we niet op de bedoelde plek voor de snelweg. Al puzzelend zijn we toch weer op de goede route gekomen en bereikten we de oversteek. Dat geeft in de regen een nog tevredener gevoel. 

Drassig Oudland
Wellicht was het slimmer geweest vooraf op de website van wandelnet.nl te kijken naar de laatste wijzigingen. Dat de voorbereiding dit keer niet alle aandacht had gekregen bleek ook bij aankomst in Steenbergen. Frank miste zijn zooltjes. Die zaten nog in zijn tennisschoenen. Er is dus nog ruimte voor verbetering. Die ruimte zat nu in zijn schoenen.

Na het dorpje Welberg even buiten Steenbergen doken we Het Oudland in. Waarom het Het Oudland heet weet ik niet. Het is waarschijnlijk ouder dan de omliggende polders. In ieder geval maakten de paden een versleten indruk. Hier en daar zak je aardig weg. In dit oude veenontginningsgebied heeft men weides afgewisseld met bospercelen waardoor het aangenaam wandelen is. Bijzonder is dat je over koeiensporen dwars door de weides wordt geleid. Behalve als je in zo een wei kennelijk toch een aanwijzing gemist hebt en aan het einde dan maar over prikkeldraad, dwars door bramenstruiken en over een greppel naar een bospad moet doorsteken. 

Halstersche Laag
Ongeschonden bereikten we het Bergsche Water. Door de aanzienlijke regenval van de afgelopen dagen gecombineerd met de smeltende sneeuw stroomde deze beek nu aardig snel. Via diverse duikers loosden de omringde moerassige velden en bospercelen met kracht hun wateroverschot. Met de oversteek over het Bergsche Water verlieten we het Oudlandsch Laag, maar ging het net zo laag verder in Het Haltersche Laag. 

Tot onze verbazing was even verder een grondverzetbedrijf bezig grote hoeveelheden aarde in een meer te schuiven. Waarom was niet duidelijk. Overal worden meren gekoesterd, maar hier schuift men er aarde in. Om niet weg te zakken in de drassige oeverrand hield de shovel met een enorm lange ijzeren balk het schuifblad minstens acht meter voor zich uit. Dat was dan weer wel slim.

Op de Laagweg, hoe kan het zo heten, dimden wij onze opmerkingen over slim en minder slim. Gaande deze weg raakten wij het spoor en de markeringen bijster en gingen wij al puzzelend parallel aan de snelweg A4 verder.  
Bij de prachtige waterige weides twee kilometer verder kwamen we gelukkig weer markeringen tegen en konden zo genieten van deze moerassige omgeving.

Fort De Roovere
Eenmaal over de A4 was het weer een zoeken om op de oorspronkelijke route te komen. Zonder kompas, maar met steun van enkele markeringen liepen we in westelijke richting op zoek naar Fort de Roovere. Bij thuiskomst lees ik het volgende op Wikipedia over dat fort:
Fort De Roovere is een schans bij Halsteren die onderdeel was van de West-Brabantse waterlinie. Het is een aarden fort dat door middel van een wal aan het fort Prinssen is verbonden. Het fort heeft een droge gracht en de hellingen zijn begroeid met bomen. Het fort werd in 1628 aangelegd op een hoge zandrug. Het gebied rondom dit fort kon door inundatie onder water worden gezet door middel van een sluis bij Steenbergen.

Schets van fort De Roovere uit 1751 (bron: Wikipedia)

Waarom ik dit pas thuis heb opgezocht? Bij het zicht op een zigzaggende wal met gracht dachten wij dat we fort De Roovere bereikt hadden en liepen langs deze gracht over de gedachte route in de richting van Bergen op Zoom. Vijfhonderd meter verder versperde echter diezelfde gracht onze doorgang. Omdat wij in principe altijd goed zitten klopte de kaart niet of was het fort verplaatst. Dat laatste bleek het geval. Met het verder rondlopen van 'ons fort' liepen we tegen een nog sterkere fortificatie op, die verdacht veel leek op het fort op onze kaart.

Op de webpagina over het fort lees ik nu dat ze in front van het fort nog een extra wal hadden aangelegd om de beschieting door de vijand te bemoeilijken. Het is goed te zien op een luchtfoto en de schets uit 1751.

Met enige vrije interpretatie van de route kwamen we tenslotte op de schans die de beide forten verbindt. Fort De Roovere hebben we dus helaas alleen vanaf de buitenkant gezien.  Kortom, we waren weer ouderwets goed bezig.

blikvanger in het  Meilustpark

Bergen op Zoom

Via de Melanenvijver en het Meilustpark werden we keurig naar de binnenstad geleid. Met Google maps zie ik achteraf dat het smalle watertje dat wij daarbij passeerden de Zoom was; de naamgever van de stad. Na zeventien kilometer neemt de waarneming af en drang naar rust toe. We passeerden het Catharinaplein en roken en hoorden in de verte de Grote Markt: oliebollen en kindergeschreeuw. Trendy design koffietenten werden snel gepasseerd. Op naar een echt café. In onze tunnelblik misten we de afslag naar het Markiezenhof en stoven rechtstreeks door naar het marktplein. Het geschreeuw kwam van het schaatsplezier op de kerstijsbaan. Achter de ijsbaan konden we nog net het front van Theater de Maagd ontwaren en zijdelings de gevel van het raadhuis.

In de zomer moeten we zeker nog een keer terugkeren om dit centrum beter te verkennen. Dan pakken we fort De Roovere er ook nog bij. Maar nu eerst naar café Bij Jansens. Eindelijk zitten en nog net voor de Kerst het Floris V-pad afsluiten. Deze laatste etappe heeft weer voldoende calorievrije ruimte gecreëerd om zonder scrupules aan minstens twee diners deel te nemen. Prettige Kerstdagen en tot volgend jaar op het Zuiderzeepad.

De dagverslagen worden verzameld in de pagina 

Floris V-Pad; wandelen van Amsterdam naar Bergen op Zoom 

Voor al mijn andere wandelingen in Nederland zie: mijn wandelingen in Nederland