Welkom


Welkom op mijn trektochten- en wandelweblog. Na maanden van trainingswandeltochten maak ik eenmaal per jaar een trektocht. Meestal in de bergen. Het verslag daarvan zet ik op dit weblog. In 2011 heb ik er voor gekozen ook de dagwandelingen in aparte blogberichten te publiceren. Tegelijkertijd rijg ik die berichten op een afzonderlijke pagina aaneen tot een compleet verhaal. (Zie de rechter kolom). Mijn bedoelingen met deze verhalen staan te lezen in 'Over mij', hieronder in de linker kolom. Veel lees- en kijkplezier.
Groet Frans

zondag 22 februari 2015

Grote Rivierenpad; wandelen van Schoonhoven via Nieuwpoort en Ameide naar Lexmond

Van Schoonhoven naar Lexmond 
18 februari 2015
Westermolen op de Gouderiaansekade

Van Kade naar Kade

Schitterend lopen op die kades. Na Nieuwpoort op de Langeraksekade en Goudriaansekade en tussen Ameide en Lexmond over de Zederikkade en de Molenkade. Kilometers lang temidden van een weids weidelandschap in een blauw winter zonlicht, dat zo'n speciale, mooie kille glans aan het landschap geeft. 
Op weg vanuit Langerak naar de Westermolen
Op de Gouderiaansekade
net geknotte wilgen op de Zederikkade
De grote ontginning
Eigenlijk kan ik volstaan met deze fotoserie voor de indruk en daarna iedereen uitnodigen om ons te volgen, ware het niet dat wij ons afvroegen waar die kades voor dienden.
Gouderiaansekade vlakbij de Westermolen
Lange sloten in de richting van Gouderiaan gezien vanaf de Gouderiaansekade
Met de onderstaande link kwam ik er achter dat wij op zeer oude gronden hebben gelopen.
'De ontginning van het Hollandse veengebied begon vaak vanaf de oevers van de rivieren en de vele veenstroompjes. Bij de ontginning ontdeed men het veen van het riet en de biezen die erop groeiden en van een verdwaald elzenboompje. Daarna groeven de 'landmakers' evenwijdig aan elkaar liggende sloten om het water af te voeren. Langs de achterzijde legden ze een dwarssloot of dwarsdijkje aan, waarmee werd voorkomen dat water uit het hoger gelegen en nog onontgonnen veengebied de akkers zou overspoelen. De achterkades zijn onder die naam op verschillende plaatsen nog terug te vinden, zoals de Gouderiaanse Kade en de Overslingelandse Kade. Op de kop van hun kavel bouwde men een boerderij. Rond 1270 was de ontginning van de Alblasserwaard en de Vijfherenlanden grotendeels voltooid.'
http://www.regiocanons.nl/zuid-holland/alblasserwaard-en-vijfheerenlanden/de-grote-ontginning-

Dit wandelkaartje heb ik geleend van de website van eetcafé de Dam in Nieuwpoort 
Vestingen
We liepen vandaag eerst door het oude centrum van Schoonhoven naar het veer over de Lek. Ook op die aanlooproute is er voldoende geschiedenis te bewonderen in de vorm van kerken, gevelstenen en de Veerpoort, een van de oorspronkelijke vier stadspoorten. Bij het veer over de Lek kwamen we weer op de route van het Grote Rivierenpad en werd het contact met een echte rivier hersteld. 
De Grote of Bartholomeuskerk van Schoonhoven
Het oude gemeentelijke korenpakhuis van Schoonhoven
Gevelsteen in het koren pakhuis
De Veerpoort van Schoonhoven
het veer over de Lek
Eenmaal aan de zuidoever van de Lek is het een ruime kilometer naar het oude, kleine vestingstadje Nieuwpoort. Ooit samen met Schoonhoven twee sterke punten langs de Lek om deze te beheersen. Mooi dat de routeplanners je via de wallen en de buiten- en binnenhaven door de vesting leiden. Tenslotte stuit je op het oude stadhuis op de dam. Nog interessanter is het eetcafé aan de dam. Dit oude etablissement is al vanaf 1697 als café in gebruik! Daar moet in al die tijd een flinke sloot bier doorheen zijn gegaan. Daarom gaan wij er niet aan voorbij. Binnen is het weliswaar niet zo oud, maar sfeervol genoeg aangekleed voor, niet een bier, maar een prima kop koffie. De laatste mogelijkheid tot aan Ameide, dertien kilometer verder.
Buitenhaven in Nieuwpoort
Stadhuis op de dam in Nieuwpoort
Eetcafé de Dam 
Eetcafé de Dam
Binnenhaven in Nieuwpoort
'I love my self' boom
De vesting verlaten we aan de zuidzijde en na een kort stuk door de modernere bebouwing van Langerak wordt het echt mooi op de Langeraksekade met aan de horizon de Westermolen, die zwart aftekende in het licht van de laaghangende zon. Tussen de weteringen loop je, met overal om je heen water- en weidevogels; blauwe reigers, zilverreigers, ooievaars in tweetallen, agressieve meerkoeten en een enkele buizerd. Onder onze voeten kraakten de grote zoetwatermosselschelpen die er bij de laatste slotenschoonmaak uit waren gebaggerd. 
Na de molen ging het in oostelijke richting over de Gouderiaansekade. Begeleid door meehoppende mezen en vinken stapten we over een lekker onverhard pad langs de enige bomenstrook in dit open land. En dat gaat maar door. Net als je het een beetje zat wordt, ben je bij de Boonevlietweg meteen weer blij dat het toch weer over zo'n zelfde soort kade verder gaat. Veel prettiger en mooier dan een asfaltweg. 
Voordat je het weet ben je weer twee kilometer verder en bereik je een soort 'I love my self' boom. Een indrukwekkende wilg (of populier) met een opvallende meters lange overhangende dikke tak. Maar het feit dat deze boom zo groot heeft kunnen uitgroeien wordt toegelicht met een aandacht trekkend informatiebordje bij de stam. Ooit in de zestiger jaren van de vorige eeuw heeft een jongen klimhoutjes in deze boom gespijkerd. Door de spijkers was deze boom niet meer te verkopen aan de klompenmakers en dat was daarmee de redding van deze boom. En wie heeft nu dit informatiebordje hier geplant; jawel, de kwajongen zelf. Het moet voor hem een aardige gedachte zijn dat je na zoveel jaar nog een keer naar 'jouw' boom kunt wandelen.

In 't Wapen van Ameide

Net voor de ook al eeuwenoude eendenkooi slaan we langs een bosrand linksaf richting Ameide. Voordat we dit stadje over enkele asfaltkilometers bereiken, wisselen we nog even van gedachten met een lokale bewoner van het buitengebied die door Jack aan zijn oude Cairn terriër wordt herinnerd. Zijn oude huisje staat op een onmogelijke strookje land, ingeklemd tussen de weg, een sloot en het fietspad. Het aardige van zo'n gesprek is dat je meteen hoort hoe hoog het water hier jaren geleden zijn huis binnenstroomde toen het waterschap te laten begon met malen bij zware regenbuien in mind you de zomer. "Het was nog voorspeld ook", laat hij wel even weten. Ja, waterpeilen zijn van levensbelang in een polder.
In Ameide strijken we neer bij restaurant 'In 't wapen van Ameide', dat binnen veel groter is dan je aan de buitenkant verwacht. De vriendelijke eigenaar bracht water voor Jack en van hem vernemen we welk mooi natuurgebied ons te wachten staat langs de Zederikkade. De grootste kolonie purperreigers in Nederland gaan we passeren. Eenmaal op zijn praatstoel nemen we ook even de balans door van zijn restaurant. Als quasi accountants zijn wij onder de indruk van zijn activiteiten om de zaak succesvol te vullen. Er komen veel wandelaars zoals wij, maar ook grote groepen tot wel 250 mensen kan hij bergen. Ouderengroepen komen hier met bussen en met bruiloften heeft hij ook geen probleem. (De link op zijn website naar paintball en lasergamen wordt mij nu helemaal duidelijk). "Wel even 1000 bussen in 2013, hé". Allerlei groepen, vanuit heel Nederland verkennen vanuit hier de mooie natuur en als ze niet teveel willen lopen heeft hij ook een live show met uilen.
We leren meteen dat de aanvallende oehoe's die de laatste tijd worden gemeld vermoedelijk alleen hun nest verdedigen. Die zijn daarmee niet agressief. "Trouwens, vervolgt hij, die mensen hadden het kunnen weten want ze vliegen tevoren altijd over je heen voordat ze aanvallen." Niet uitgesproken conclusie: niet zeuren, eigen schuld, dikke bult?
Stadhuis van Ameide
De Voorstraat in Ameide

Belangrijk in deze polderstadjes was natuurlijk de dam. Net als in Nieuwpoort staat ook in Ameide het stadhuis op deze belangrijke plek. Via dit mooie stadhuis lopen wij richting de Lek en zijn eerst verrast door de patriciërshuizen achter het stadhuis. Mooie gevels met op een ervan een schitterend wapenschild met een leeuw op een rood vlak: het wapenschild van het Hoogheemraadschap. Ook uit die grandeur blijkt weer dat de waterhuishouding in een polder een belangrijke zaak is. Die mensen wisten trouwens wel waar ze hun huis moesten bouwen: je hebt er een breed panorama over de rivier en bij een watersnood sta je snel op de dijk.
De Lek bij Ameide
Laatste kades
Over die dijk gaat het richting de nauwe doorgang bij Sluis, de sluis in de Zouwe. Het oude kanon staat hier niet voor niets. Als vijand had je vroeger een drassige uitdaging om hier langs te komen.
Even later dalen we de Lekdijk af richting het beloofde natuurgebied. De baas van het restaurant heeft niet overdreven. Het is echt een mooi gebied en als je wilt kun je door kijkgaten in waarnemingswanden de vele vogels bewonderen. 
op de Zederikkade richting de Vlietmolen
Wij vervolgen over de Zekerikkade om een paar honderd meter voor de Vlietmolen weer naar het oosten af te buigen en over onze laatste kade, de Molenkade, naar Lexmond te lopen. Omringd door grote zwermen ganzen passeren we smalle lange bospercelen op de oorspronkelijke weilanden. 
Waterig land waar we nog een tweetal reeën verrasten. Beschermd gewaand door de sloten bleven ze op afstand staan, ons wel voortdurend in de gaten houdend. Verstandige beesten, je weet het maar nooit met die wandelaars.
We rusten nog een kort moment op een verdwaalde bank, maar de zon zakt nu snel en de temperatuur ook. Het geeft zo niet de echte ontspanning om lang om je heen te kijken. Bovendien begint Jack zelfs na twintig kilometer nog te janken dat we weer verder moeten. Ondanks zijn korte pootjes kan hem geen wandeling te lang zijn. Idioot. 
Zederikkade
We verlaten de Molenkade en bereiken via een weilandpad weer de Lekdijk met de straat die Achthoven heet, de naam van deze polder. Het laatste stukje naar de bushalte in Lexmond hadden we weer dat wijde beeld over de rivier, waarmee deze etappe afsluit zoals dat hoort bij het Grote Rivierenpad. Het was een mooie dag deze woensdag 18 februari, daarvan kunnen we er meer hebben.

Alle berichten van onze wandelingen op dit mooie pad staan op mijn pagina Grote Rivierenpad 

Voor al mijn andere wandelingen in Nederland zie: mijn wandelingen in Nederland

donderdag 5 februari 2015

Westerborkpad; Wandelen van Amsterdam Muiderpoort, via de Transvaalbuurt, de Indische Buurt en Diemen naar Weesp


Terug in de tijd deel twee

Wie heeft er niet eens gefantaseerd hoe het zou zijn om je ouders of een geëmigreerd familielid, desnoods die verschrikkelijke oom Piet uit Amerika, weer eens terug te toveren en er dan mee rond te gaan rijden in het Nederland van nu? Hoe snel zouden ze de weg kwijt zijn en waar zouden ze van schrikken en wat zouden ze mooi vinden? Nou vandaag heb ik al een beetje een idee gekregen hoe dat zou zijn. Als je zelf maar lang genoeg ergens niet bent geweest, dan loop je ongeveer net zo rond. 

Niet de weg kwijt
De vorige wandeling in Amsterdam was nog een behoorlijke déjà vu (zie mijn verslag van vorige maand). In het centrum van Amsterdam is natuurlijk ook van alles veranderd in dertig, veertig jaar, maar de grachten en vele markante gebouwen en huizen staan er nog. Vandaag 3 februari liep ik vanaf Amsterdam Muiderpoort eerst een ronde door Amsterdam om tenslotte via Diemen in Weesp te eindigen. Totaal met een omleiding erbij een kilometer of 19. 
Eerst in Diemen overviel het mij, dat ik niet de weg kwijt was, maar pas na minuten in de gaten had, dat ik er jaren geleden vele keren was geweest. Omdat hond Jack niet mee naar binnen mocht zat ik bij brasserie 'Beanthere' in de winterzon op het terras en keek ik uit op een water. De ophaalbrug kwam me na enige tijd bekend voor. En, ja, die oude kerk met die vreemde klok, even verderop, herkende ik ook. 

Langzaam drong het tot me door waar ik was. Ik zat langs de weg waarover je vroeger met de auto of je brommer naar Amsterdam ging. Vanaf het Gooi reed je tot aan Diemen door weides en polders. Diemen was het sein dat je er bijna was. Nog een klein stukje langs de Weespertrekvaart en dan kon je de drukke autoweg verlaten bij de afslag naar de Middenweg. Ik zat aan de Muiderstraatweg, alleen een heel andere. Nu is het weer een tweebaansweg met zelfs een tramrails en het is er niet eens echt druk. De drukte gaat nu over de A1 ten noorden van het oude Diemen. De weg waar ik al jaren over rij en daarom nooit meer op deze oude route kom.
Waar eens weilanden waren zijn nu grote bossen.
Aan de Muiderstraatweg is nog goed te zien dat hij vroeger de weg vanuit Muiden en 't Gooi was.
Als ik verder over de Muiderstraatweg in oostelijke richting loop zie ik nog nauwelijks weides. Eerst een kilometer bedrijventerrein aan de andere kant van het water en in de weides groeien nu nieuwe huizen en verderop zijn het bossen geworden, het Penbos, het Diemerbos en zelfs een Telegraafbos. Waarom zag ik deze opvallende verschillen niet eerder? Was ik al die jaren ingeslapen? Nee, niet echt. Alleen even enkele decennia niet opgelet, ergens anders geweest. Dus toch een soort ome Piet? Ja, maar dan in Nederland. Verontrustend? Neuh, maar je moet het niet dagelijks hebben.
Dappermarkt in de winterzon
Natuur in de stad
De ronde in Amsterdam ging van station Muiderpoort via de Dappermarkt en het Oosterpark naar de Transvaalbuurt en weer terug naar de Indische Buurt aan de andere kant van station Muiderpoort.
Ondanks de zon is de Dappermarkt nog niet echt op gang gekomen als ik daar om een uur of half elf over loop. Het zal de lage temperatuur wel zijn. Ik moet volgens de beschrijving in de gids naar de kerk tegenover de ingangspoort van het Oosterpark. Ik kies op gevoel voor de Eerste van Swindenstraat en kom goed uit bij de Muiderkerk.
Muiderkerktoren
Ik had achteraf ook de Tweede kunnen nemen, maar het is te koud om lang na te denken waarom er in Amsterdam van sommige straten twee of drie uitvoeringen zijn. Waren de namen op?
Voor de Muiderkerk waren blijkbaar de gelovigen op. Het is geen kerk meer. De toren vormt nu de ingang van een appartementencomplex. Dat schijnt het meest gunstige voorland van menige kerk te zijn. In ieder geval behoudt je zo wel de beeldbepalende gebouwen in je stad. 
vijver in het Oosterpark
Na de oversteek over de Linnaeusstraat glij ik het Oosterpark in. Zo'n park in het centrum van de stad heeft een hele andere uitstraling dan de groenstroken elders in het land. Hier is van alles te zien en te horen. Samen met de joggers en hondenuitlaters glibber ik over de gladde wandelpaden dieper het park in. Gekrijs trekt mijn aandacht naar de bomen, waar ik kennis maak met de schreeuwende parkieten. Niet van die kleintjes uit een volière maar van het formaat van een doorgeschoten merel. 
Door de vorst zie je overal vogels op zoek naar water. Kraaien die een klein wakje in een plas open pikken en drommen eenden en ganzen samengeklonterd op de eilandjes in de vijver. De reigers zijn daar op gepaste afstand ook te vinden. De mens doet zijn eigen ding. Zoals Chinese ochtendgymnastiek of was het misschien Tai-chi? 
Vlak voor het verlaten van het park stuit ik op een grote beeldengroep. Eerst denk ik dat dit ook over gymnastiek gaat, waarbij de voorste figuur opspringt om door de anderen te worden opgevangen. Als ik naderbij kom moet het iets anders zijn want de derde groep beelden loopt aan elkaar geketend.

Het blijkt een beelden groep van het Nationaal Monument Slavernijverleden van Surinaams kunstenaar Erwin de Vries. Ineens krijgt zo'n groep een minder levenslustige sfeer. Op internet kan je lezen hoe dit monument in 2002 op een omstreden manier geopend werd.
http://melandlangeveld.com/tag/sculpturen/

Twee gezichten
Met het thema jodendeportatie weet je dat het Westerborkpad langs joodshistorische plekken gaat. Vaak confronterend en leidend tot de beoogde bezinning. De confrontatie had ik deze keer eigenlijk gisterenavond al gevoeld tijdens de voorbereiding. Lezend in de gids zag ik dat je beelden van Joods Amsterdam uit de oorlog ook kunt vinden op www.beeldbankwo2.nl. Ik zag er hoe de mensen verzamelden bij station Muiderpoort. Wachtend in de volle zon op een trein waar ze natuurlijk niet in wilden, maar moesten. Wat zou je denken en voelen als je daar zit? Geen opbeurende beelden.
    
foto's van internet: schravendeelr.files.wordpress.com
en www.oorlogsbronnen.nl
De mensen van de foto's kwamen onder andere uit de Transvaalbuurt. Ook daarvan vond ik foto's. Foto's van de leegstaande huizen van gedeporteerde Joden. Totaal gesloopt tijdens de hongerwinter om alles wat brandbaar was er uit te halen; vloeren, deuren, kozijnen, alles. Een trieste aanblik. Met die beelden in mijn hoofd liep ik naar de Transvaalbuurt. Slechts ten dele kwamen ze weer terug. Ik meende op de hoek van een straat aan het Krugerplein de gesloopte woning van de foto te herkennen. 
Tijdens de hongerwinter uitgesloopte
Joodse woning Transvaalbuurt, 
Amsterdam, begin 1947. 
fotograaf G.H Kruger. 
foto van beeldbankwo2
Op het Transvaalplein zie je op dit moment de geschiedenis van deze buurt afgebeeld op grote foto's die tegen de gevel van de huizen zijn bevestigd. 
Op de begeleidende tekst lees ik over de ideeën van Berlage bij het ontwerp van deze wijk. Huisvesting was volgens Berlage meer dan een woning bieden. Het was ook vormgeven aan een gemeenschap. Hij ontwierp het Transvaalplein als een dorp. Dat geldt misschien wel een beetje voor het plein maar bij de rest van de straten krijg ik weinig dorpsgevoel. 
Op een ander bord lees ik dat er vele joodse diamantbewerkers woonden. Zij waren overtuigd van het socialistische ideaal. 'Er is maar één land: onze aarde. Er is maar één volk: de mensheid.' Stichtelijke woorden en mooie gedachten uit het begin van deze wijk, die rond 1911 werd gebouwd. Slechts dertig jaar had de mensheid er voor nodig om deze woorden volledig af te breken.
Nieuwe Amsterdammers
Als je om je heen kijkt en de geschiedenis in gedachte neemt dan realiseer ik me dat het een getrapte geschiedenis is geworden, die nog steeds wordt geschreven. Na de oorlog was er van de Joodse bevolking niets meer over. Het werd een wijk van niet Joodse Amsterdammers. En als je er nu komt dan zijn ook die Amsterdammers voor een groot deel weer opgevolgd door nieuwe Amsterdammers. Dit keer met een brede internationale afkomst. 

Veel huizen in de Transvaalstraat hebben tegenwoordig telescoopantennes. De heimwee, een Duits woord, waart nog steeds rond. Nu naar Turkije, Marokko, India, Suriname. Een breed palet aan nationaliteiten. Weerstand tegen sloop is er ook weer, maar van recenter datum. Voor een goed kraakadvies kun je elke dinsdagavond naar het 'Kraakspreekuur Oost' in de Pretoriusstraat. Ik was vandaag te vroeg en liep door. Ook een eigentijdse Glutenvrije winkel tref je er nu. Dat zullen ze hier in de oorlog niet hebben gehad.
De stad uit
Op de weg terug naar station Muiderpoort stuitte ik nog even op een aanhouding door vijf agenten die een auto op een voetgangerseiland hebben gedwongen. Daarmee ben je echt weer terug in het heden. 
Bij Muiderpoort valt op dat het huidige station niet veel verschilt van de foto's die ik gisterenavond bekeek. Op het Oosterspoorplein moeten de mensen van de foto hebben gelopen. Sommige zaken gaan langer mee dan mensen.
www.oorlogsbronnen.nl
Langs het spoor gaat het in oostelijke richting en ik besef dat hier het eigenlijke Westerborkpad begint. Vele keren tijdens mijn eerdere etappes heb ik al kennis gemaakt met deze spoorlijn, het richtsnoer van dit wandelpad. 
De graffiti bij de spooronderdoorgang is van hoge kwaliteit. Een pluspunt voor de entree naar de Indische Buurt. Het pad vervolgt op de rand van deze buurt richting het Science Park. Onderweg passeer je nog een oude Joodse begraafplaats waar begraven een drassige aangelegenheid moet zijn geweest. 
Het gevoel buiten Amsterdam te zijn wordt pas echt tastbaar bij het bereiken van het Amsterdam-Rijnkanaal. Met de wandeling over het Trekvogelpad ben ik hier al met Frank geweest. 
Terugblik op de Zeeburgerbrug over het Amsterdam-Rijnkanaal richting Amsterdam
De slanke Nesciobrug voor de fietsers en wandelaars naar IJburg
Via Diemerbos richting Weesp
Complimenten aan de routeplanners want het Westerborkpad heeft een andere weg uitgestippeld om bij het Diemerbos te komen. Ook door dat bos gaat het Trekvogelpad, maar nu volg ik een andere route. Het Westerborkpad gaat, hoe kan het ook anders, naar de spoorbrug over het Amsterdam-Rijnkanaal. Dat was althans de bedoeling. Door de enorme werkzaamheden aan de nieuwe A9 is de fietstunnel gesloten en kom ik alsnog op het Trekvogelpad om de Weesper kant van de snelweg te bereiken. 
Met een ruime omleiding loop ik over half bevroren paden door nooit eerder bezochte delen van het Diemerbos. Vlak voor de Gaaspermolen liet de markering mij linksaf slaan en kwam ik tenslotte bij de Spoorbrug. Vanaf die hoge plek heb je een prachtig panorama. Je ziet goed hoe de A9 op de A1 wordt aangesloten. 
werkzaamheden voor de nieuwe brug in de A9 over het Amsterdam-Rijnkanaal
Verder in noordelijke richting zie je zelfs glimpen van het IJmeer met het eiland Pampus. Meer naar het oosten tekent zich een horizon af met de toren van Muiden en heel in de verte de toren van de grote kerk van Naarden. Bekend terrein. Conform de weersverwachting houdt de zon het steeds meer voor gezien. Het begint te hagelen. Een duidelijker teken om door te lopen naar station Weesp kan er niet zijn.

Alle berichten van de wandelingen op dit pad staan verzameld op mijn pagina Westerborkpad 

Voor al mijn andere wandelingen in Nederland zie: mijn wandelingen in Nederland